DSC_0260

His Holiness the Dalai Lama to Give Teaching on Chandrakirti’s “Entering the Middle Way” and “Autocommentary”

Dharamshala: His Holiness the Dalai Lama will give a two-day teaching on Chandrakirti’s Entering the Middle Way in conjunction with the Autocommentary at the request of a group of Southeast Asians at the Main Tibetan Temple in Dharamshala, HP, India on September 15-16, 2022. Webcasts also available in TibetanChineseVietnameseHindiKoreanJapaneseSpanishFrenchGermanRussianItalianPortugueseNepaliLadakhi, Thai, Indonesian and Mongolian.

All times Indian Standard Time (IST=GMT+5:30)

Times:
September 15th: 8:30am – 10:00am IST
September 16th: 8:30am – 10:00am IST

For times in your area 8:30am IST on September 15th in Dharamsala, India is the same as 4:00am BST on September 15th in London, UK; and 8:00pm PDT on September 14th in Los Angeles, California, USA. Other times can be found using Time Zone Converter (http://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html

“Entering the Middle Way” text downloads:
EnglishTibetanChineseHindiRussianVietnameseJapaneseGermanSpanishKoreanItalianPortugueseIndonesian and Nepali

“Autocommentary” text downloads:
EnglishTibetanChineseSpanish

IMAGE-2

༄༅། །རྗེ་བཙུན་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་མགོན་པོ་མཆོག་དང་སྐལ་བཟང་གི་མཇལ་འཕྲད་བརྗེད་དུ་མེད་པ་ཞིག་བྱུང་བའི་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་མཚོན་བྱེད་ཅིག  །

ཌོག་ཊར་ཀ་ཝེ་རི་གིལ།

སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་  པའི་འགོ་སྟོད་གཟའ་སྤེན་པ་ཞིག་གི་ཕྱི་དྲོ་ཞིག་སྟེ་ཕྲན་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་སྤྱིའི་འགན་ཁུར་བཟུང་ནས་ལས་ཡུན་ཟླ་ཤས་སོང་མཚམས་དེར་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་བླ་སྨན་པ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་ཞལ་པར་ཞིག་འབྱོར།  དེ་ཡང་གུས་བཀུར་འཚམས་འདྲི་མཚོན་བྱེད་གཅིག་དང་། དོན་ལ་མཐོ་སློབ་ནས་སྐུ་ན་མཐོན་པོར་ཕེབས་ཤིང་སྐུ་ཁམས་མི་བདེ་བའི་མཁན་ཟུར་ཆེས་བགྲེས་པ་ཞིག་ལ་མཐོ་སློབ་ཏུ་བཞུགས་རྒྱུའི་སྣེ་ལེན་ཐུབ་མིན་ཐད་ཡིན་འདུག མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ཡང་༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བྷེང་ལོར་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་བོད་སྨན་རང་བསྟེན་གཏུགས་དགོས་པར་བཀའ་དགོངས་ཕེབས་དོན་བཞིན་བྷེང་ལོར་ལག་ཤི་མི་ན་གར་དུ་སྨན་པ་རྡོ་རྗེ་རབ་བརྟན་ལགས་ལ་བསྟེན་གཏུགས་གནང་བ་ཕེབས་པ་ཞིག་རེད་འདུག  །ངས་འདི་ནི་རང་ཅག་ཚང་མར་ཆེས་སྐལ་བཟང་ཡིན་པར་ལན་འདེབས་བགྱིས་འཕྲལ། བླ་སྨན་པ་ཚེ་བརྟན་ལགས་དང་ང་གཉིས་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་༧སྐྱབས་རྗེ་རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་མགོན་པོ་མཆོག་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གོ་སྒྲིག་ཐད་གྲོས་བྱས་ལ།  ཁོང་གིས་ངའི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་ཨིན་སྐད་ཤེས་མཁན་ཞིག་ལ་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་ཀྱང་གནང་།    

ཁ་པར་ཐོག་བཀའ་མོལ་གྲུབ་མ་ཐག་བདག་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཉེར་སྤྱོད་ཟ་ཁང་དུ་བསྐྱོད་དེ་ལས་བྱེད་རྣམ་པར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་གལ་ཆེ་མི་སྣའི་བཞུགས་ཤག་གྲ་སྒྲིག་འགོ་རྩོམ་དགོས་པའི་རེ་བསྐུལ་བྱས།  མཐོ་སློབ་ནས་ཕྲན་རང་གི་སློབ་སྤྱི་ལས་ཡུན་རིང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་མཐོ་སློབ་ཏུ་བླ་མ་ཆེ་ཁག་སོགས་གདན་ཞུ་སྣེ་ལེན་བྱ་རྒྱུ་མི་ཡོང་བར་བསམས་པར་བརྟེན་མི་སྣ་གལ་ཆེའི་བཞུགས་ཤག་གཅིག་བདག་ལ་གནང་ཡང་བདག་ནས་གོང་སྨོས་རྩ་ཆེའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་གནང་བའི་བཞུགས་ཤག་ཏུ་སྡོད་རྒྱུ་ནི་བདེ་པོ་གཏན་ནས་མ་བྱུང་།    འོན་ཀྱང་ཕྲན་རང་སླེབས་ནས་ཟླ་ཤས་ཙམ་ལས་མ་སོང་བར་ང་ཚོས་དེ་འདྲའི་རྩ་ཆེན་བླ་མ་ཞིག་ལ་ཕེབས་བསུ་དང་བཅས་བཞུགས་ཡུལ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་གི་གོ་སྐབས་ཐོབ།   ཡིན་ཡང་ད་དུང་དངོས་གནས་ཕྲན་རང་ནས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡོང་མིན་སྔོན་ལ་ཚོད་དཔག་མ་ཤེས་ཤིང་།  རྗེས་སུ་ཅི་ཡོང་དངོས་གནས་དཔོག་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་གི་མི་འདུག    ཁོང་གི་ཞབས་ཕྱི་ཨིན་ཇི་ཤེས་མཁན་རྒན་འཇམ་དཔལ་འཕྲིན་ལས་ལགས་དང་ང་གཉིས་ཁ་པར་ཐོག་སྐད་ཆ་ལྷུག་པོར་བྱུང་ཞིང་།  ཁོང་ལ་ངས་བཞུགས་ཤག་གཟའ་ཟླ་བར་གྲ་སྒྲིག་ཡོང་བར་བརྟེན་ཞབས་ཕྱི་འགའ་དེ་ཉིན་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཕེབས་ནས་བཞུགས་ཤག་རྟོག་ཞིབ་ཀྱིས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེར་འགྲིག་མིན་གཟིགས་ནས་སྙན་གསན་ཞུས།  འོན་ཀྱང་ཁོང་གིསགཟའ་ཟླ་བའི་ཕྱི་ཉིན་ཚེས་བཟང་གི་ཉིན་མོ་ཡིན་པར་བརྟེན་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱང་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་ཉིན་དེ་རང་ལ་ཡོང་གི་ཡིན་གསུངས།  རྗེས་སོར་ཞབས་ཕྱི་བ་རྣམས་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལ་ཁོང་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བཞུགས་ཤག་རྟོག་ཞིབ་འགྲོ་འཆར་ཞུས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེས་དེ་མ་ཉིད་དུ་མཐོ་སློབ་ཀྱིས་ཐབས་ཤེས་གང་ལེགས་གནང་བ་དེ་ག་རང་འགྲིགས་པས་རྟོག་ཞིབ་ཆེད་འགྲོ་མི་དགོས་གསུངས་འདུག །བདུན་ཕྲག་དུ་མར་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཆར་པའི་རྗེས་ཀྱི་དྭངས་གསལ་གྱི་ཉིན་མོ་ཞིག་སྟེ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་   ལ་ང་ཚོས་ལག་ཏུ་རྟེན་འབྲེལ་ཁ་བཏགས་ཐོགས་ཏེ་ཕྲན་རང་གི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཡོད་པའི་མི་སྣ་གལ་ཆེའི་བཞུགས་ཤག་སྟེ་མཐོ་སློབ་ལས་སྣེ་ནང་མི་ལས་ཤག་ཕྱོགས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་ཕེབས་སྒུག་བྱས། དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཇི་སྲིད་དེར་བཞུགས་བར་དུ་ཕྲན་རང་གི་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་སུ་འགྱུར་བར་ངེས།  ཉིན་གུང་ཙམ་ཞིག་ལ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་རླངས་འཁོར་ནང་དུ་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཕེབས་ཤིང་།བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་དུ་མདུན་ངོས་སུ་བླ་མ་རྩ་ཆེན་སོགས་བཞུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར་དེར་སྤྱན་ཤེལ་བནམས་ཤིང་འཛུམ་དམུལ་ཅན་གྱི་བླ་མ་ཞིག་བཞུགས་འདུག  །རླངས་འཁོར་ནང་ནས་སྐུ་གཟུགས་དྲང་ཞིང་རིང་བ་སྐུ་གཟུགས་སྐྱོ་པོ་ཆགས་ཟིན་ཡང་བརྗིད་ཉམས་ཅན་མི་ཀུན་གྱིས་གུས་བཀུར་དབང་མེད་དུ་བསྡུ་བ་ཞིག་ཕྱིར་ཕེབས་བྱུང་།  ཁོང་གི་ཞབས་ཕྱི་གསུམ་སྟེ་ཁོང་གི་གྲིབ་མ་ལྟར་འབྲལ་མེད་ཀྱི་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ཀྱིས་ཕྲན་གྱིས་སྔར་རྣམ་ཐར་ཁག་ཏུ་བཀླགས་པའི་དངོས་གནས་རྣམས་དངོས་མཐོང་རྗེན་སོན་བྱས་པ་མ་ཟད་ཚ་བོ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དོན་དངོས་ཐོག་གཙོ་བོར་ཆེས་མོས་གུས་ཅན་གྱི་སློབ་མ་ཞིག་ཡིན་པ་ར་སྤྲོད་སྟེར།   དགེ་བཤེས་པདྨ་དབང་རྒྱལ་མཆོག་ནི་གསོལ་ཐབ་པ་ཕུལ་བྱུང་ཞིག་ཡིན་པ་ཕྲན་ནས་རྗེས་སུ་ཤེས།    རྒན་འཇམ་དཔལ་འཕྲིན་ལས་ནི་འཕྲལ་མར་བདག་ལ་མེད་མི་རུང་བར་གྱུར་ཅིང་ཨིན་སྐད་རྨད་དུ་བྱུང་ཞིང་ཚིག་ཧ་ཅང་ཕྱུག་པས་ལོ་ཙཱ་བ་ཞེས་སུ་འབོད།    ཕྲན་རང་ནས་ཁོང་རྣམ་པར་མཇལ་དར་དང་བཅས་བཞུགས་ཤག་གསར་པར་གདན་འདྲེན་ཕེབས་བསུ་དང་སྦྲགས་ཇི་སྲིད་བཞུགས་འདོད་ཀྱི་བར་མཐོ་སློབ་ཏུ་བཞུགས་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་ཀྱང་ཞུས།  ད་ལྟར་ཕྱིར་མིག་གཅིག་ལྟ་སྐབས་སློབ་མ་ ༣༠༠  བརྒལ་བའི་མཐོ་རིམ་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཤིག་གི་ཉིན་རེའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་དོན་གཟའ་མཇུག་ཚུན་ལའང་སློབ་སྤྱིའི་འགན་ཁུར་ཡོད་མུར་ཐོག་དེ་འདྲ་བ་ཆོས་འབྲེལ་སྐལ་བཟང་གི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་ཕྲན་རང་གི་ཡང་དྲན་ཡུལ་ལས་འདས།     འོན་ཀྱང་ ༢༠༢༡  ཕྱི་ཟླ་  ༡༠ ཚེས་    དང་ཚེས་  བར་གྱི་ཉིན་ཐོར་ལྟ་སྐབས་སུ་ཕྲན་རང་ནས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེར་ནང་ཆོས་སློབ་ཁྲིད་གསོལ་འདེབས་ཞུས་ཤིང་།    རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཀྱང་ཞལ་བཞེས་བཟང་པོ་གནང་།   ཡང་སྒོས་སུ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་གནང་འགོ་བརྩམས་ཞེས་སོགས་འཁོད།    མངོན་གསལ་དོད་པོར་ཉིན་ཉུང་ཤས་དེའི་བར་ན་གུས་མོ་རང་ལ་དེ་འདྲའི་ཆེས་ཉམས་རྟོགས་ཅན་གྱི་བླ་མ་རྩ་ཆེན་ཞིག་སར་ནས་ཆོས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་ཐོབ་པ་ཧ་ཅང་དཀོན་པའི་གོ་སྐབས་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་མ་ཟད་དགུང་ལོ་   ༩༠  ལྷག་སོན་ཞིང་། སྐུ་ཁམས་བདེ་པོ་མེད་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་ཉིན་རེའི་དུས་ཚོད་སྟབས་བདེ་དང་བསྟུན་ནས་ཕྲན་རང་ལ་ནང་ཆོས་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུའི་བདེ་ཉམས་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཆེར་བསྐྱེད་གྱུར།  མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཆེས་ཞི་དུལ་དང་གུས་བཀུར་ལྡན་པས་ཕྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་གར་བ་སློབ་སྤྱི་ཞིག་རིན་པོ་ཆེ་སར་ཉིན་རེར་བཅར་མི་ཕལ་ཆེར་གཅིག་པུ་ཡིན་ཞིང་།  རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་གཙོ་བོ་བྱིན་རླབས་དང་སློབ་ཁྲིད་ཞུ་མཁན་དེས་སྐབས་འགར་རྒྱ་གར་བུད་མེད་གྱོན་ཆས་སྲ་རས་དང་མཚམས་རེར་བོད་པའི་ཕྱུ་པ་དང་། ཡང་སྐབས་འགར་རྒྱུན་གྱོན་ཕུ་མེད་སྟོད་ཐུང་དང་གུ་ཐུང་བཅས་གྱོན།  སྔ་དགོང་གཉིས་སུ་བརྐྱངས་ཕྱག་གསུམ་རེ་འཚལ་མཁན་དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིགས་སྣང་རྣམས་ངག་ཚིག་ལམ་ནས་ག་ལ་བརྗོད།   འོན་ཀྱང་ནང་གི་དགོངས་པ་ཅི་ལྟར་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་གུས་མོ་རང་གི་རེ་འདུན་རྣམས་ཅི་དགར་ཞལ་བཞེས་གནང་།    ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་དེ་མ་ཉིད་དུ་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ང་ཚོར་ཉེ་བར་རྗེས་དེད་ཡོད་པར་སོང་།    དུས་ཚོད་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏང་མི་ཉན་པར་ངོས་འཛིན་བྱུང་།   དེ་འདྲར་སོང་ངའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་  ༡༡ གི་ཉིན་ཐོར་འདི་ལྟར་གསལ།  ངའི་ཉིན་རེའི་སྐར་མ་བཅུ་བཅོ་ལྔ་ཅན་གྱི་རིན་པོ་ཆེའི་སློབ་ཁྲིད་ནི་ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་ཞིག་དང་ངའི་ཉི་མ་གཅིག་གི་དུས་ཚོད་དགའ་ཤོས་གཅིག་སྟེ་འདི་ཡི་རིང་དགོང་དྲོར་འཕགས་པ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས་གསུངས་པ་རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་སྐོར་དང་།   ཁ་སང་ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ་ནང་གི་ངེས་འབྱུང་གི་སེམས་ཀྱི་སྐོར་གསུངས།   ཕྲན་རང་གིས་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྷན་དུ་དུས་ཚོད་ལ་གུས་མོ་རང་ནས་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོས་ངང་སྒུག་བྱས་ཤིང་། རིན་པོ་ཆེ་འདིར་ཡོད་པ་ནི་དངོས་འབྲེལ་ངོས་རང་ཆེས་སྐལ་བ་བཟང་པོ་དང་།   བོད་ནས་ཕེབས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྐུ་ན་བགྲེས་པོ་རྩ་ཆེན་འདི་འདྲ་མཇལ་བ་གོ་སྐབས་དཀོན་པོ་རེད་སྙམ།   ཁོང་གིས་བཞེས་ལག་ཡག་པོ་བཞེས་ཤིང་སྐུ་གཟུགས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་མ་སོང་བ་དང་། རྒྱ་གར་སློབ་སྤྱི་འདིས་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་བློ་གཏད་པར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོར་གནང་།  རིན་པོ་ཆེའི་སློབ་ཁྲིད་གནང་སྟངས་འགའ་རེ་དང་སྲ་བརྟན་འདུན་པ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ལམ་སང་དོ་སྣང་བྱུང་། ཆེས་མངོན་གསལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ནི་སློབ་ཁྲིད་སྐབས་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་གུས་བཀུར་གནང་ཞིང་དེ་ཡང་རྒྱུན་སྲོལ་འགྲོ་ལུགས་རྣམས་ལ་གཙིགས་སུ་གནང་། རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཁམས་བདེ་པོ་མེད་ནའང་སློབ་མ་གཅིག་ཁོ་ནར་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཚེའང་གཟིམས་ཁྲི་ཐོག་སྐུ་ལུས་སྲོང་པོར་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་ཆ་ཚང་བཞེས་ཤིང་།  ཁོང་དགུང་ལོ་ ༩༠ བརྒལ་བས་སྤྱན་དང་སྙན་གྱིས་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་སྐུ་ངལ་ཡོད་ཁར་གུས་རང་ནས་བོད་སྐད་མི་གོ་བར་བརྟེན་དཀའ་ཚེགས་ཅན་གྱི་སྐད་སྒྱུར་ཞིག་དགོས་མཁོར་ཐུག     །འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེས་འགོག་རྐྱེན་དེ་དག་གནད་འགག་མེད་པའི་ཐོག་ང་གང་ཟག་གཅིག་ལ་སློབ་ཁྲིད་མི་གནང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མ་གཟིགས།  འོན་ཀྱང་ལོ་ན་ ༤༨  སོན་པ་ཞིག་མགོ་སོགས་ཕྲན་བུ་ན་བ་དང་།   ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དོན་འགའ་རེ་སོགས་འཇིག་རྟེན་པའི་སློབ་ཁྲིད་ཅུང་ཟད་ཞིག་གིས་ཉིན་རེའི་ཆོས་ཉམས་ལེན་ལ་དོ་ཕོགས་འགྲོ་བར་མཐོང་།  དེས་ན་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་བ་དང་ཁོང་གི་བློའི་ནུས་མཐུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དག་ལས་ང་རང་ངའི་ཆོད་སེམས་ལ་དྭོགས་པ་སྐྱེས་སུ་བཅུག    རིན་པོ་ཆེའི་བློའི་ནུས་སྟོབས་དང་དམ་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱི་ཆོད་སེམས་དག་བཤད་སྐབས་འཕྲོས་བཤད་དུ་ཕྲན་གྱིས་རེ་སྐུལ་ལྟར་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་བོད་ནང་གི་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་འགའ་འདི་ལྟར།    རིན་པོ་ཆེ་ནི་དཀར་མཛེས་ས་ཁུལ་གྱི་མི་ཚང་ཆེ་གྲས་ཤིག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས།    ཡབ་ཀ་བྲག་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ནི་ཁོང་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གཏན་ནས་མོས་མཐུན་མེད་པ་མ་ཟད་ཁོང་ནས་རིན་པོ་ཆེར་ཁྱིམ་ཐབ་བཟུང་བར་ནན་བསྐུལ་གྱིས་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་ཀ་མད་གྱུར།   དེས་ནའང་རིན་པོ་ཆེས་རྟག་ཏུ་ལྷ་སར་བསྐྱོད་འདོད་ཀྱི་ཐུགས་རེ་བཅངས།   འོན་ཀྱང་ཡབ་ཀྱིས་ཁོང་གཅིག་པུ་ལྷ་སར་གཏང་ན་དེར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཚུར་མི་ཡོང་བའི་ཉེན་ཁ་ལ་བརྟེན་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱིམ་ཐབ་མི་ཚེར་ངེས་པར་ཁྲིད་དགོས་པས་འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་ལྟ་སྐྱོང་རོགས་པ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་གཏོང་གནང་མཛད།  རིན་པོ་ཆེ་ཁམས་དཀར་མཛེས་ནས་ལྷ་སར་ཕེབས་སྐབས་རང་ལོ་༢༥ ཡན་མན་ལས་མིན།དངོས་འབྲེལ་ཁོང་ནས་༸སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཐོག་མར་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་སྐབས་༧གོང་ས་མཆོག་དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་ཉི་ཤུ་ཙམ་ཕེབས་ཤིང་།   ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་རུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྷ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་ཁྲོ་བོའི་རྣམ་རོལ་ཡི་དམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བཀའ་དབང་སར་ཡིན་འདུག    །བཀའ་དབང་སར་ཆོས་ཞུ་བ་འདེམས་སྒྲུག་བགྱིས་པའི་སེར་མོ་བ་དང་སྐྱ་བོའི་ལས་སྣེ་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་ཁྲོད་རིན་པོ་ཆེ་ནི་དེ་མིན་གྱི་སྐྱ་བོ་གཅིག་པུ་བ་རང་ཉིད་ཡུལ་ཁམས་ཀྱི་གནའ་སྲོལ་དང་ཁྱིམ་གཞིའི་གནས་བབས་དང་མཐུན་པའི་སྐྲ་ལོ་འཆང་ཡོད། 
གང་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་རིང་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་སྒོ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ བར་དེར་གསན་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་།   ཕྱིས་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ནས་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་མ་གནང་།     དེའི་བར་ན་བཙན་འཛུལ་རྒྱ་ནག་དམར་པོས་ཁོང་གི་ཡབ་གདུབ་རྩུབ་དྲག་པོ་དང་བཅས་མེ་མདས་བཀྲོངས།     རིན་པོ་ཆེ་ནས་རྩ་ཆེན་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དོན་ལྡན་དུ་འགྱུར་རྒྱུའི་ནང་གི་ཆོད་སེམས་འདི་ལྟར་བརྟན་པས་ཤུགས་དྲག་གིས་བཤོལ་འདེབས་དང་ཕྱིའི་འགོག་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཡང་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་བའི་དམ་ཆོས་ཉམས་ལེན་ལས་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་གཞན་དབང་དུ་གཏན་ནས་མ་སོང་།  རིན་པོ་ཆེ་ནི་སྦག་སའི་གནས་བརྟན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་བརྒྱུད་རིས་མེད་ནས་ཕེབས་པའི་རྒྱ་གར་དུ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་གཞིས་སྒར་ཐོག་མ་དེར་བཞུགས་པའི་དགེ་འདུན་པ་  ༡༣༠༠ ནས་  ༡༥༠༠  བར་ཡོད་པའི་གྲས་ཤིག་ཡིན།   རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རྣམ་པ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ནས་ ༡༩༧༠ བར་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་རིང་དེར་བཞུགས།     དེ་ནི་ནུབ་བྷང་གལ་མངའ་སྡེ་སྦག་སར་གནས་པའི་དེ་སྔོན་ཨིན་ཇི་སྐབས་ཀྱི་བཙོན་ཁང་གཞིས་སྒར་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ལ།  གནམ་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག་ཆ་ནས་དེ་ལས་གདུག་རྩུབ་ཅན་ཞིག་སྲིད་དམ་སྙམ་པ་ཡོད་འདུག 

དགེ་འདུན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཙན་འཛུལ་རྒྱ་དམག་ཕྱིར་འཐེན་བར་དུ་བོད་ནང་ཁུལ་ལྷོ་ཁ་ཙམ་དུ་ཉེན་གཡོལ་གྱི་བསམ་བློས་བོད་དུ་ཡོད་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ནས་ཉལ་ཆས་འདང་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཆེས་བྲེལ་འཚུབ་ངང་ཐོན་དགོས་བྱུང་།   འོན་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་འོག་ཁོང་རྣམ་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་དང་བཙན་དབང་གིས་ཁ་བྲལ་དགོས་བྱུང་།      གློ་བུར་དུ་སློབ་གཉེར་བྱེད་རྒྱུའི་དཔེ་ཆ་ཡང་མེད་ཅིང་།   ཡུལ་ལུང་གཞན་རྒྱུས་མངའ་སོགས་གོམས་འདྲིས་གཏན་ནས་མེད་པའི་གནས་ཤིག་ཏུ་ལྷུང་།    ཁོང་རྣམ་པར་ཡོད་པ་གཅིག་པུ་ནི་དགུང་ལོ་   ༢༤  ཅན་གྱི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དེ་རེད།  ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆའི་ནང་གསལ་ལྟར་ན་སྲིད་བློན་པཎྜིཏ་ནེ་རུ་ནས་གཞིས་སྒར་དེ་གནང་འདོད་མེད་ཀྱང་གྲྭ་སའི་སློབ་གཉེར་ལམ་ལུགས་དང་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ཁག་བཙན་བྱོལ་གསར་འཛུགས་ནི་ལས་གཞི་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་སུ་གཟིགས་པར་བརྟེན་ཉིད་ཀྱི་དགུང་ལོ་ལས་ཆེས་ནར་སོན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནས་རང་གི་རེ་སྐུལ་མཐའ་སྐྱེལ་གནང་།   སྦག་སའི་དགེ་འདུན་པ་གསུམ་ཆ་གཅིག་ཙམ་གློ་ནད་ཊི་བི་སྙུང་ལ་འགའ་རེ་འུ་ཐུག་གིས་རང་སྲོག་བཅད་པ་མ་ཟད། བཕྱིས་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་རྗེས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་བཏང་བ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དཀའ་སྡུག་མྱོང་སྟེ་འགའ་ཞིག་གིས་འཚོ་གནས་ཐུབ་མིན་ཡང་བསམ་བློ་འཁོར།   འོན་ཀྱང་ཁོང་རྣམ་པ་འཚོ་གནས་ཐུབ་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་བཙན་བྱོལ་དུ་ནང་ཆོས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གྱི་རྨང་གཞི་ཉིད་དུ་གྱུར།   ཕྲན་རང་གི་བསམ་པར་འཕགས་པ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར་བཟང་པོའི་ཁྱད་ཆོས་བྱེ་བྲག་པ་དང་དེ་དག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་སྐོར།  བཀུར་སྟི་བྱས་པས་དོན་རྟོགས་ལྡན།  །ཆོས་བསྲུངས་ཤེས་རབ་ཅན་དུ་འགྱུར།   །ཞེས་གསུངས།  ཆོས་ལ་བཟོད་པས་གཟུངས་འཐོབ་བོ།    །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་རྣམས་ཁོང་རྣམ་པར་ལེགས་པར་འཇུག །དེང་ཆར་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གྲྭ་ཚང་དུ་སྦག་སའི་གནས་བརྟན་   ༣༥  ཡན་མན་ལས་མེད། གཞན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་དོན།  སྦག་སའི་ཆོས་གྲོགས་རྣམས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་མོན་གྷོ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དུ་ཕེབས་སྒུག་བྱས་ནས་བཞུགས་ཡོད་པར་ཡང་ཡང་གསུངས་པ་ལྟར་དེ་ག་རང་རེད་འདུག   །ཕྲན་རང་རིན་པོ་ཆེའི་འབྲས་སྤུངས་གཟིམས་ཤག་དང་རུང་ཁང་ནས་ཁོང་རྣམ་པ་འགའ་རེ་ ༢༠༢༢ ཕྱི་ཟླ་ ༣ཚེས་  སྟེ་ལོ་གསར་ཚེས་གཅིག་སྔ་དྲོར་རིན་པོ་ཆེ་སར་མཇལ་བཅར་ཕེབས་མཁན་རྣམས་བདག་གིས་མཇལ།  བོད་པའི་དགེ་འདུན་པ་གཞོན་གྲས་འགའ་རེས་བདག་ལ་བློ་འཚབ་སྨྲེ་ངག་དང་བཅས་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་ཁ་བ་རྣམས་ལས་བདག་གིས་ཤེས་རྟོགས་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཤེན་འདི་འདྲ་ང་ཚོ་དང་བྲལ་ཞིང་སྐྱེ་བ་མ་འཕོ་སྔོན་དུ་མཇལ་འཕྲད་ཐུབ་པ་ནི་ཆོས་རྣལ་མ་དོན་གཉེར་ཅན་རྒྱ་གར་བ་བོད་པ་མི་རིགས་དང་གཞན་སུ་ཡིན་རུང་རྩ་ཆེན་དང་གལ་གནད་ཤིན་ཏུ་ཆེ།   འདི་ལྟར་བགྱིས་པ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རྟག་ཏུ་ནན་སྐུལ་ཆེན་པོས་ཆོས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དེ་ཡང་མཐར་སྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་ནཱ་ལཎྜཱའི་ཆོས་བརྒྱུད་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཤུགས་ཀྱི་རིགས་པས་ཀྱང་དེ་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ། འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་༧སྐྱབས་རྗེ་རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་མགོན་པོ་མཆོག་མཇལ་ཙམ་དང་ཁོང་སར་ནས་ཆོས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་ཞུས་པས་ཁོང་གིས་ནཱལནྡཱའི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་དེའི་ལྟ་གྲུབ་ཡང་རྩེ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་མཚོན་པ་གོ་རྟོགས་སྟེར།   ཅིའི་ཕྱིར་རྟགས་སམ་རིགས་པས་ཁོ་ན་གྲུབ་ཅེ་ན།   རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དུ་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་མཇལ་ཏེ།   གང་ཟག་རྟོགས་པ་མཐོ་བ་ཁོ་ནས་གང་ཟག་རྟོགས་པ་དམན་པའི་ཉམས་རྟོགས་རྣམས་མཇལ་ནུས།   དེ་ཡང་མངོན་སུམ་དུའམ་རྗེས་དཔག་ལས་སོ།     །སྔ་མ་ནི་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ལྟ་བུ་སྒོམ་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་རྣམས་སོ།  །རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ངེས་ཤེས་དང་ཉམས་ལེན་གྱི་ཆུ་ཚད་ཆེས་ཞན་པའི་བདག་ལྟ་བུས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཉམས་རྟོགས་ཅན་དག་གི་བློའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་མངོན་སུམ་དུ་མཇལ་མི་ནུས་མོད་རྟགས་ལས་ཚོད་དཔག་བྱེད་ནུས་སོ།    གུས་མོ་རང་གིས་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་ལན་གྱི་འགོར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བདག་ལ་ཉམས་རྟོགས་མེད་ཀྱང་གཞུང་ལུགས་དཔེ་ཆར་གསལ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པས་ཉམ་ཆུང་ཞིང་ཁེངས་སྐྱུང་ལྡན་ནའང་ཁོང་གི་རྨད་བྱུང་ཉམས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འཕྲོ།  རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་དེ་ཆེས་ཆེར་རློམ་ཞིང་དེ་དག་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པར་སྦྱངས་པའི་དེང་གི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་སྐྱ་བོ་ཞིག་ལ་དེ་འདྲའི་ཉམ་ཆུང་ཁེངས་སྐྱུང་མཇལ་བ་དེ་བློ་བསྐྱེད་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་།    གཞན་ཡང་བློ་ཕམ་གྱི་གནས་ཞིག་ནི་དེང་སང་གི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལའང་དེང་རབས་ཅན་འདི་ལྟར་གང་ཙམ་ལྡན།   ཆེས་ཧང་སང་བ་ཞིག་ལ་དེང་རབས་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་དགེ་འདུན་པ་འགའ་རེས་གདན་ས་ཁག་སོགས་སུ་ཡོད་པའི་དགེ་འདུན་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་གསལ་ཅན་ཞིག་བཟུང་གི་འདུག   བོད་པའི་ཁྱིམ་པ་གཞན་ཚོས་ཆོས་བརྒྱུད་འདྲ་མིན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རིན་བྲལ་གཏེར་ཆེན་དེ་དག་སྣང་མེད་ཡིན་ཤག་གིས་དེ་དག་དང་འབྲེལ་འདྲིས་གཏན་ནས་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཁྱུག་ཙམ་གྱི་བྱིན་རླབས་ཞུ་ཡུལ་ཙམ་ལས་མེད་པ་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཐོན་པར་གཡོལ་ཞིང་།  སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་གནས་སོགས་སྙན་གྲགས་མེད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དེ་དག་གི་གཏིང་ཟབ་ཡོན་ཏན་དག་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་དོ་སྣང་དེ་ཙམ་མེད་པར་སྣང་།  འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཚང་མའི་ནང་ལ་ཡོད་ཅིང་།   རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་གུས་མོར་ཤེས་ཡོན་དང་ལས་ཀ་བཟང་ལ་བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པའི་མི་ཚང་ཅན་ཞིག་ནས་འདི་ལྟ་བུ་ཆོས་ལ་དོ་དབྱིངས་ཡོད་པར་ཧང་སང་བར་བརྗོད།   ང་ལྡི་ཝ་ལི་དུས་ཆེན་སྲུང་བའི་ཆེད་ལྡི་ལིར་ཕྱིན་སྐབས་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཁོང་ཚོར་ཤིན་ཏུ་ནས་ཁུ་སིམ་པོར་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་བརྟེན།   རྒྱུན་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སར་གུས་མོ་སྔ་དགོང་གཉིས་སུ་གུས་བཀུར་མཚོན་བྱེད་བཅར་གྱི་ཡོད།  ང་རང་མེད་པའི་སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམས་ལས་གཅིག་གིས་ང་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་སྒོ་བརྡུང་བའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཕྱིས་ཕྲན་རང་ལ་གསུངས་སྐབས་ང་ཚོ་ཚང་མ་གད་མོ་བགད། 
རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་པའི་ཁྱེར་སོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བརྒྱུད་ངེས་ཅན་ཞིག་ཏུ་རབ་ཏུ་སིམ་པ་སྟེ་ཆོས་དང་མན་ངག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་འབྲེལ་བར་གནང་། ལས་དང་པོ་བ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་གྱི་སྒོ་ནས་གསུངས་ཤིང་།    འདིར་དཔེ་མཚོན་ཙམ་བརྗོད་ན་ངེས་འབྱུང་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཐོག་མའི་ཤོ་ལོ་ཀ་འགའ་ཡང་རིན་པོ་ཆེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས།   དེ་ཡང་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས་རང་ཐོག་ངེས་འབྱུང་བསྐྱེད་པས་གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་ལྷག་པར་འདྲེན་ཞིང་གསུངས།  རིན་པོ་ཆེས་མཚམས་རེར་མངོན་གསལ་དོད་པོས་གསུངས་དོན།   ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡིད་སྨོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་གོ་འཕང་འགྲུབ་པར་ཤོག་ཅིག་གསུངས།   འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པར་བདེན་མོད་ཀྱང་ཁོང་གིས་རྟག་ཏུ་ཐོག་མར་སྡུག་སྔལ་གསུམ་ནང་མུ་མཐའ་མེད་པར་ལྷུང་བའི་རང་ཉིད་ཀྱི་མ་རྣམས་བསམ་འགོ་བརྩམས།    གོམ་པ་གཉིས་པར་དེ་དག་སྡུག་སྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་འགན་ཁུར་རང་ཐོག་བླངས་པའི་གཞན་ཕན་ལྷག་བསམ་བསྐྱེད།     རིམ་པ་གསུམ་པར་དེ་ལྟར་ཡོང་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཉིད་ལ་རག་ལས་པར་བསམས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དགོས།     རིན་པོ་ཆེས་སློབ་ཁྲིད་སྐབས་མང་པོར་གནད་དོན་འདི་གསུམ་ནན་གྱིས་གསུངས་ཤིང་ཁོང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཡོད་པ་ཡིན་པ་མངོན་གསལ་བྱུང་། གུས་མོ་རང་ནས་ཉོན་སྒྲིབ་དང་མི་འདྲ་བར་ཤེས་སྒྲིབ་སྤོང་བར་ངེས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྟབས་བདེ་བློ་ལ་འཐད་པོ་ཞིག་གསུང་གནང་ཡོད་པ་ཞུས་པས།   རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་མཉེས་པོ་བྱུང་བ་མངོན་གསལ་ཐོན།  ཁོང་གིས་དེ་དག་ནི་ང་ཚོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དེ་དག་གི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་སྒྲིབ་ཁེབས་བྱེད་པའི་མ་རིག་པའི་དྲ་བ་ལྟ་བུ་དང་ཇི་སྲིད་དུ་ང་ཚོས་གྲོགས་སྐུལ་འདེད་ཀྱིས་ནུས་སྟོབས་སྲ་བརྟན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་བར་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་དེ་དག་སེལ་བར་འབད་རྩོལ་སྤྱད་མི་ནུས།    ང་ཚོའི་བོད་ཁང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དགེ་བཤེས་རྡོ་རྗེ་དགྲ་འདུལ་མཆོག་ནས་ཐུགས་བརྩེ་དཀའ་ངལ་འཛེམ་མེད་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་བཀྲིན་ལས།   ཁོང་གི་ནཱ་ལནྡཱ་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་(Nalanda Masters Course) ཡི་སློབ་མ་ཚང་མར་ཤར་བའི་ཚད་མཐོའི་དྲི་བར་གོང་གི་དཔེ་དོན་དེས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གཏིང་ཟབ་སྣང་། 
རིན་པོ་ཆེས་ལག་ལེན་སོ་བདུན་མའི་སློབ་ཁྲིད་གནང་སྐབས་རྒྱུན་དུ་སྐྱར་བཟློས་ཀྱི་ཚིག་བརྗོད་ནི་སྔར་བས་ནུས་པ་གོང་མཐོ་གོང་མཐོའི་ངང་ནས་གཞན་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུས། ཕན་ཐོགས་གྱིས།  ལྷག་པར་དུ་རྒྱུས་མེད་དང་དཀའ་ཁག་ཅན་གཞན་ལ་ཞབས་འདེབས་ཞུས་ཞེས་གསུངས།  རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཕྲན་རང་ལ་འཕགས་མ་སྒྲོལ་དཀར་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཐང་གནང་སྐབས་ཀྱང་དངོས་འབྲེལ་ལམ་ཡང་དག་པར་བགྲོད་པའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་སྨོན་ལམ་སྟོན་གསོལ་བའི་ངང་ནས་མ་འོངས་པར་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ཞབས་ཞུ་ཇེ་ཆེར་གཏང་རྒྱུ་དམ་བཅའ་འཇོག་ཏུ་བཅུག   །གཞན་ལ་ཞབས་འདེགས་དང་།    ཡང་སྒོས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བསྟན་པའི་ཞབས་འདེགས་ཆེད་རང་གི་ཕ་ས་དང་ཕ་མ་རྒས་འཁོགས་དག་དོར་བ་ནི་དེ་དག་བློས་བཏང་བྱས་པ་གཏན་ནས་མིན་པ་མ་ཟད་ཕུགས་ལ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅན་དུ་ཁོང་ཚོར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས།  ཏན་ཏན་ཕྲན་རང་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐོར་ལའང་དྲི་བ་དྲིས་པས་རིན་པོ་ཆེ་དགའ་སྣང་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ཚོར།   ཐོག་མར་བདག་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་སྟོང་ཉིད་ལ་རྒྱུས་མངའ་དང་དབྱིངས་ཡོད་པ་ཅི་འདྲ་འོང་དགོངས་ཏེ་སྤྲོ་སྣང་བསྐྱེད།   ཉིན་གཅིག་ཁོང་ལ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་ཚུལ་དང་།  རྟག་ཏུ་འགྲོ་འོང་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་སྒོམ་ཚུལ་ཞུས་པར།   རིན་པོ་ཆེས་དོན་དངོས་ཀྱི་འཕྲལ་མའི་ལན་གྱིས་བདག་ལ་ནམ་མཁའི་གློག་ལྟར་བློ་ངོར་གསལ་བས་ཧང་སང་དུ་འཇུག  །ཁོང་གིས་རྟེན་འབྱུང་ངམ་རྟེན་འབྲེལ་ནི་ཡུལ་རང་ངོས་ནས་མ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དང་།  དེ་ལྟར་ང་ཚོས་བདུན་གཅིག་གམ་ཆུ་ཚོད་ ༢༤ སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆོས་རྣམས་བསམ་དགོས།   ངས་འདི་སྔོན་སྦྱངས་མྱོང་ཞིང་གོ་རྟོགས་ཅུང་ཙམ་ལྡན་ལ་འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེས་འཕྲལ་མའི་གསུང་ལན་དེ་དག་ལས་གུས་མོ་རང་གི་བློ་ངོར་དེ་འདྲ་ཁྲ་ལམ་མེར་སྣང་གི་ཡོད་པ་ཆེས་ངོ་མཚར་བསམ།   འདིས་ཕྲན་རང་གི་བློ་ངོར་བག་ཆགས་གཏིང་ཟབ་ལ་བསུབ་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་བཞག   
རིན་པོ་ཆེ་ནི་གུས་མོ་བདག་ལ་བློ་སྤོབས་ཚད་མེད་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ།   ཉིན་གཅིག་གི་དགོང་མོར་ང་ཚོའི་སློབ་ཁྲིད་གྲོལ་རྗེས་ཕྲན་རང་ནས་སླར་ཡང་སྟོང་ཉིད་སྐོར་དྲི་བ་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཞུས་པར་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ལོ་ཙཱ་བ་འཇམ་དཔལ་འཕྲིན་ལས་ལགས་ལ་གུས་རང་གིས་དྲི་བ་ཡག་པོ་འདི་འདྲ་དྲིས་པས་ཁོང་དོགས་སློང་སྐྱེས་སུ་བཅུག་སོང་གསུངས།   འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཐུགས་བརྩེ་ཆེན་པོས་བདག་ལ་སྟོང་ཉིད་ལྟ་བུའི་ཆེས་དཀའ་ཚེགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གནད་དོན་དག་ལའང་མུ་མཐུད་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་འབད་པར་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ལས་དེ་ལྟར་མིན་པར་གསལ་པོ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྲན་རང་ནས་འགྲོ་ལུགས་ཐམས་ཅད་བརྗེད་དེ་དེ་མ་ཉིད་དུ་གད་མོ་ཆེན་པོ་ཤོར།   ཕྲན་རང་གི་གད་མོ་དང་བསམ་བློའི་དྲན་སྣང་ཞུས་པས་རིན་པོ་ཆེ་དང་རྒན་འཇམ་དཔལ་གཉིས་ཀ་བཞད་མོ་བཞད།   དེ་འདྲའི་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་བསམ་ཤེས་དང་གད་མོའི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་སེམས་པ་སྐྱིད་པའི་དུས་དེ་ནི་ངས་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་ནུས།   དོན་དངོས་ལ་དེའི་ཤུགས་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སློབ་མ་རྣམས་ལམ་ལ་བགྲོད་པར་བློ་མི་ཞུམ་ཆེད་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེའི་ཐབས་ཤེས་ཤིག་མཚོན། 
རིན་པོ་ཆེའི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྐུ་ཡོན་རྣམས་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པར་བདག་གིས་ཚོད་དཔག་ཐུབ་ཅིང་།   ཁོང་གིས ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་ཐད་ཆེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མཇལ་དུས་བདག་ནི་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་ཞིང་ལུས་གཏིང་ནས་འདར་དཀྲུག་བྱས།   རིན་པོ་ཆེས་འཇམ་གུས་ངང་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་རྟོགས་གནས་ཚད་འདི་འདྲ་ཙམ་ཡིན་གསུང་མོད་ཀྱང་དོན་ལ་དེ་ལས་ཆེས་ཆེར་མཐོ་བ་ཡིན་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང་།  གང་ལགས་ཤེ་ན་ཁོང་གིས་ང་ཚོར་སྟོང་ཉིད་ལ་དངོས་གནས་གོ་བ་ན་ཇི་ལྟར་ཆད་པའི་ལྟ་བར་མི་ལྟུང་ཚུལ་སྐོར་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་གསུངས་ཀྱི་མི་འདུག་གམ་གསུངས།  རིན་པོ་ཆེ་ནས་མུ་མཐུད་ནས་གསུང་དོན་དུ།   གོང་ས་མཆོག་གིས་འདི་ལྟར་གསུང་དུས་དང་ང་ཚོས་ནན་གྱིས་བསམ་བློ་གཏང་རྒྱུའི་དྲི་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ལས་དེ་དག་གོ་རྟོགས་སྐམ་པོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཉམས་རྟོགས་གཏིང་ཟབ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་ར་སྤྲོད་ཐུབ་ཅེས་གསུངས། 
རིན་པོ་ཆེའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་དྲངས་ཤིང་རི་རབ་ལྟར་སྲ་བརྟན་གྱི་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་གཅིག་ཏུ་དད་ཅིང་མོས་པ་ནི་ཁོང་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ཆེན་ཞིག་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་འོང་གི་ཡུལ་ཞིག་སྟེ་དེ་ག་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཞིག་ཏུ་སྣང་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་སྙུང་གཞིར་སྨན་བཅོས་སུ་བོད་སྨན་བསྟེན་གཏུགས་དགོས་པར་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ལམ་སྟོན་མཐའ་མ་དང་།  མཐོ་སློབ་ཏུ་འབྱོར་འཕྲལ་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཁྲིའི་དབུ་ངོས་སུ་འཇོག་རྒྱུ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་བཞུགས་ཀྱི་སྐུ་དཔར་གཅིག་དང་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་གནང་བའི་བཀའ་ཡིག་ཡིག་ལྐོགས་གཅིག་ཡོད།  རྗེས་སུ་གུས་རང་ནས་མཇལ་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་ཐོབ་པའི་ཁོང་གི་མོན་གྷོ་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཡོད་པའི་གཟིམས་ཤག་མཆོད་ཁང་དང་གཟིམས་ཁྲིའི་དབུ་ངོས་དག་ལའང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དཔར་བྱིན་ཅན་དུ་མས་ཁེངས་ཡོད། Part 2(ཚན་པ་  པ།)
རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་བས་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་ལས་གསུངས་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་དངོས་དང་དེའི་གལ་གནད་དང་གོ་སྐབས་སོགས་རྩ་ཆེན་ཡིན་པ་གཏིང་ཟབ་གོ་བ་རྙེད་པ་འོང་ཞིང་།  རིན་པོ་ཆེ་ནས་རྟག་ཏུ་ཁོང་གི་ཤེས་ཡོན་རྣམས་དཔེར་བཞག་སྟེ་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱི་དྲིན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གསུངས།   འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚེའི་རིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཀུན་ལ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་ཧ་ཅང་སྐྱོན་བྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཁོང་གི་ཆོས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་བྱིན་ཅན་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ཡོད་ཅིང་གསུངས།   རིན་པོ་ཆེ་ནས་གུས་རང་ལ་གལ་ཏེ་སློབ་མས་ངོས་ནས་དགེ་རྒན་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟས་ན་སློབ་མ་རང་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཕན་ནུས་འབྱུང་ལ།   མ་ཟད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱང་སློབ་མ་དེ་ལ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས། 
དེའི་ཐད་རིན་པོ་ཆེ་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་པཎ་གྲུབ་གཅིག་གི་ལུང་དྲངས་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་གངས་རི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་སློབ་མའི་དད་གུས་ཀྱི་ཉི་མས་དེ་ལྟ་བུའི་གངས་བཞུ་བ་ལས་སློབ་མ་ལ་ཕན་ནུས་ཐོབ་ཅེས་གསུངས།   མ་ཟད་ཁོང་གིས་རས་ཆུང་པས་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པར་ཁྱེད་སུའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པར་རྗེ་བཙུན་མི་ལས་ངས་མི་ཤེས།   ང་ངན་སོང་གསུམ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཡིན་སྲིད།   འོན་ཀྱང་རས་ཆུང་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལྟ་ན་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་བྱིན་རླབས་འོང་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་འདིའི་སྐབས་སུ་དྲངས།  
དགུང་ལོ་ ༩༠ བརྒལ་བའི་རིན་པོ་ཆེའིཤེས་ཡོན་དང་དྲན་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་ལྟ་བུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཡི་གསུང་ལན་ཐམས་ཅད་འབྲེལ་ཡོད་དམིགས་བཀར་གྱི་ལུང་ཚད་མའི་རྒྱབ་བརྟེན་ཡོད་པར་སྣང་ཞིང་།   རིན་པོ་ཆེ་ནི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ཆེས་བཀྲ་བའི་དཔེ་མཚོན་གཅིག་ཡིན་པར་སོང་གུས་མོས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཇི་ལྟར་ཞབས་འདེགས་ཞུས་ཚུལ་དྲིས་པར།   རིན་པོ་ཆེས་ཐད་ཀར་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་ནང་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལུང་དྲངས་ཏེ་སེམས་དགུས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་ཚུལ་ཏེ།   བུ་མཛངས་པ་ལྟ་བུའི་སེམས།  རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས།  ས་ལྟ་བུའི་སེམས།  ཁུར་ཐམས་ཅད་བསྐུར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་དྲུག་སྟེ།  ཁོར་ཡུག་གི་རི་ལྟ་བུའི་སེམས།   འཇིག་རྟེན་གྱི་བྲན་ལྟ་བུའི་སེམས།   ཕྱག་བདར་བ་ལྟ་བུའི་སེམས།ཐེག་པ་ལྟ་བུའི་སེམས། ཁྱི་ལྟ་བུའི་སེམས།  གྲུ་ལྟ་བུའི་སེམས་སོགས་གསུངས་ཡོད་ཅིང་ཞེས་གསུངས།  
དངོས་འབྲེལ་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་རྒན་ཤོས་རྣམས་དང་། གམ་བཅར་ཞབས་ཕྱི་ཚོའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་དེ་དག་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་རྟོགས་ཞིབ་བརྒྱུད་གུས་མོ་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་སློབ་གསོ་ཐོབ།  ཐོག་མར་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཕེབས་དུས་ནས་གམ་བཅར་དུ་ཡོད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་འཁོར་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ། དགེ་བཤེས་པདྨ་དབང་རྒྱལ།   རྒན་འཇམ་དཔལ་འཕྲིན་ལས་རྣམས་ནས་མགྱོགས་མྱུར་རིན་པོ་ཆེའི་སྟབས་བདེའི་གཟིམས་ཁང་དེ་དགོས་མཁོའི་བེད་སྤྱད་གཞིར་བཟུང་ཆེས་གཙང་སྒྲིག་གི་མཛེས་ཉམས་ལྡན་ཞིང་དྲི་བཟང་སྤོས་ཀྱིས་བར་སྣང་ཁེངས་བ་མ་ཟད།  རིན་པོ་ཆེར་གཟིམས་ཤག་ལྟར་དུ་ཞལ་ལག་བཟོས་ཏེ་ཕུལ་བ་དང་།  རིན་པོ་ཆེར་དུས་རྟག་ཏུ་གང་འདོད་གང་ལེགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཞབས་འདེགས་ཞུས་ཤིང་།  ཁོང་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གཟུགས་གནས་སྟངས་ཐད་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཞལ་ལག་འཛེམ་ཟོན་ཇི་དགོས་ཟས་སྤྱོད་འཕྲོད་བསྟེན་མཁས་ཅན་བོད་པའི་ཨ་ཅག་ལགས་ཤིག་ལ་བསྟེན་གཏུགས་གནང་།   ཁོང་རྣམ་པར་རླངས་འཁོར་སོགས་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་མི་རིང་བར་དགེ་བཤེས་པདྨ་དབང་རྒྱལ་ལགས་ནས་སྔར་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་ཟ་ཁང་གི་མ་བྱན་ཉམས་མྱོང་དང་བསྟུན་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གཟུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་ཞིང་ཞིམ་པོ་ཡང་ཡོད་པའི་རྒྱུས་མེད་ཀྱི་འབྲུ་རིགས་དཔེར་ན་Quinoལྟ་བུ་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་ལག་བཟོ་འགོ་བརྩམས། རིན་པོ་ཆེ་མཐོ་སློབ་ཏུ་བཞུགས་ཞག་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་མ་ཡིན་པ་དང་།  འབྲས་སྤུངས་སུ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་ཕྱིར་ཕེབས་མིན་པ་གཏན་ཁེལ་མཚམས་སུ།   ཉིན་གཅིག་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་རྒན་པ་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་གིས་རྒན་བསྟན་པ་ལྷན་ཁྲིད་ཀྱིས་མཐོ་སློབ་ཏུ་འབྱོར།   རྒན་བསྟན་པ་ནས་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚལ་སླང་དང་ཧ་ཡང་སྣོད་ཆས་སོགས་མི་དགོས་པར་བག་ལེབ་ཤིན་ཏུ་སྤུས་ལེགས་བཟོ་གི་འདུག  །དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་ལགས་ཕེབས་པ་དེས་རིན་པོ་ཆེའི་ཉིན་རེའི་གནང་སྒོ་གསར་པ་ཞིག་འགོ་བརྩམས།   དེ་ཡང་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྗེས་སུ་སློབ་འདོད་ཀྱིས་དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟིམས་ཁང་དུ་སྒོམ་ལ་བཞུགས།   འོན་ཀྱང་དགོང་མོ་དགོང་ཟས་ཉུང་ངུ་ཞིག་གི་རྗེས།    རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཁང་དུ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་གཅིག་པུ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གམ་དེ་ལས་མང་བའི་རིང་བཞུགས་ཤིང་།   སེམས་ཚོར་ལྡན་པའི་བཀའ་མོལ་ལྷུག་པོ་དང་སྐབས་འགར་བཞད་མོའི་སྒྲ་ཡང་ཕྱི་ནས་ཐོས། 
ཉིན་ཞིག་ལས་ཀ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་དག་གི་ལྷན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁང་མིག་གཅིག་ཏུ་རྒྱུན་རིང་སྒུག་སྡོད་སྐབས་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་དང་བཀལ་མོལ་ནུས་ཤུགས་ཆེ་ཞིང་སྤྲོ་སེམས་ཁོལ་བའི་ངང་བཀའ་མོལ་གནང་གི་ཡོད་པ་ཐོས།   ཕྲན་ནས་བཀའ་མོལ་དེས་རིན་པོ་ཆེ་སྔར་ལས་གྲུང་ཤ་ཆེ་བ་འདུག་པས།   ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བཀའ་མོལ་ཅི་གནང་གི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པས་ཞབས་ཕྱི་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་འདས་ཟིན་པའི་རྣམ་ཐར་སྐོར་བཀལ་མོལ་གནང་གི་ཡོད་པས།  ད་ཆ་རིན་པོ་ཆེ་ནས་སྐུ་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་དོན་གནས་འགའ་རེ་དྲན་གྱི་མེད་པར་བརྟེན་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་རང་ལོ་  ནས་བཟུང་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༥༢ ཙམ་རིན་པོ་ཆེ་སར་བཞུགས་པས་ཁོང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་དྲན་གསོ་ཞུས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས།    ང་རིན་པོ་ཆེ་སར་གུས་ཞུ་བཅར་སྐབས་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཀའ་མོལ་དེའི་འཕྲོར་ཆོབ་སློང་བ་དང་སྦྲགས་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཁོང་ཆུང་དུས་མཚམས་རེར་ཉེས་བརྡུང་གཏོང་རབས་རྣམས་གསུངས།  མ་ཟད་ཐེངས་ཤིག་རང་ཉིད་ཀྱི་མགོ་སྲུང་ཐབས་ལ་ཉལ་ཁྲི་འོག་ཏུ་འཛུལ་བ་དང་།    ཡང་སྐབས་གཞན་ཞིག་ཏུ་རྒན་གྱི་དབྱུག་པ་ལས་ཐར་ཆེད་དང་།  རྒན་ཐུགས་སེམས་གཞན་དུ་འཕྲོ་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེར་དེ་ཡི་སྐབས་སུ་བེད་སྤྱད་ཆེ་ཞིང་རྩ་ཆེའི་ཚ་དམ་བཟུང་ནས་བསྡད་པ་སོགས་གསུངས། 
རིན་པོ་ཆེས་ཐུགས་བསམ་ཤུགས་དྲག་དང་བཅས་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་ནི་མི་ལོ་ ༥༠ རྗེས་ལའང་ལུས་ཀྱི་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་ཁོང་གི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་འཁོར་ཞིང་གཏན་ནས་ཁོང་དང་མ་བྲལ་ཞེས་གསུངས་པར་ཁོང་གཉིས་གད་མོ་བགད་ལ།   ཕྲན་རང་ཡང་མ་བུ་དང་ཤ་ཁྲག་གི་འབྲེལ་བའི་བརྩེ་བ་ལས་ཆེས་ཆེར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་ཆགས་ཞེན་གྱིས་མ་བསླད་པའི་བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁོང་རྣམ་པའི་དྭངས་གཙང་གི་འབྲེལ་བ་མཇལ་དུས་མིག་ལ་མིག་ཆུ་འཁོར་ཞིང་།   དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་ནས་རྒན་གྱིས་ཉེས་རྡུང་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་དབྱུག་པ་དེ་རྗེས་དྲན་དྲན་གསོའི་ཆེད་ད་ལྟའང་བདག་ཉར་གནང་གི་ཡོད་པར་གསུངས།    བཟོད་བསྲན་ཞན་ཞིང་ཐོབ་ཐང་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་པའི་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་སྲོལ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་སློབ་མ་ལུས་ཐོག་ཉེས་ཆད་ཀྱིས་བཅུན་ཐབས་གནང་ན་སློབ་མ་དེའི་དྲུང་དུ་སྡོད་པའི་རྒྱུན་རིང་ངེས་པར་མེད།  རིན་པོ་ཆེ་དང་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྟ་བུ་ཡང་ཐོས་པར་དཀོན་པོ་ཞིག་སྟེ།    དེ་ཡང་དགེ་བཤེས་ལགས་ཀྱི་ཕ་ནི་བོད་ལ་རང་དབང་ཡོད་པའི་དུས་ན་ཞིང་པ་ཞིག་དང་།   རིན་པོ་ཆེའི་ཆུང་གྲོགས་ཏེ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཕ་ཡུལ་གྱི་གྲོང་གསེབ་ས་ཁུལ་ཁག་ལ་འཁྱམས་ཉུལ་མང་པོ་བྱས་མྱོང་།   ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ རྗེས་བཙན་བྱོལ་དུ་སླེབས་ནས་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕས་ཁོང་དང་ཁོང་གི་གཅུང་པོ་གཉིས་ཀ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་བཞག    །དེ་མཚུངས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་རིང་ལ་ཁོང་གཉིས་ཀར་ལྟ་སྐྱོང་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད།       མ་ཟད་ཁོང་གཉིས་ཆུང་དུས་སྐབས་སུ་ཁོང་གཉིས་ལ་སྨན་བཅོས་དགོས་སྐབས་རིན་པོ་ཆེས་རྐང་འཁོར་གཅིག་གི་སྟེང་ཁོང་གཉིས་ཀ་བཞག་ནས་སྨན་ཁང་དུ་ཁྲིད་པ་དང་།    རིན་པོ་ཆེ་རང་ཉིད་ཀྱི་གྲྭ་ཚང་གི་ཞལ་ལག་སྐལ་བ་བག་ལེབ་གཅིག་ལས་མེད་ནའང་བགོ་བཤའ་གནང་ཞིང་།  དེའི་སྐབས་སུ་ཐབ་ནི་ས་ཅུང་ཟད་དྲུད་ཅིང་དེའི་སྟེང་གི་སྟབས་བདེའི་ཐབ་ཅིག་མ་གཏོགས་མེད།     
རིན་པོ་ཆེ་དང་ཁོང་གི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་དངོས་སུ་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བ་ནི་ཟླ་མེད་ཉམས་ཐོག་གི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་སློབ་གསོ་ཞིག་ཡིན་པས་གུས་མོ་རང་གི་མི་ཚེ་གཅིག་གི་ནང་སྐལ་བ་བཟང་ཞིང་།  བསླབ་བྱའི་ཁེ་དབང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོབ་སྟེ།  དེ་ནི་བོད་པ་མིན་པའི་ཁྱིམ་པ་ཉུང་ཤས་ཤིག་ལ་མ་གཏོགས་ཐོབ་པ་མི་སྣང་ཞིང་དངོས་འབྲེལ་བྱས་ན་དེང་སང་གི་བོད་པ་ཚོ་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ།    །དེ་འདྲ་མཇལ་བ་ནི་ཆོས་པོ་ཏི་མང་པོས་ཚུལ་བཞིན་འདང་ངེས་བརྗོད་མི་ནུས་པར་གོ་བར་བྱེད།   ལྷག་པར་དུ་གཞི་གཏིང་དུ་དངོས་ཤུགས་གང་ཐད་ནས་བྱུང་སོང་ཚོད་རྩིས་བརྗེས་རེས་ཀྱི་རེ་འདོད་ཀྱིས་བསྐུལ་ཞིང་།    དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དེའི་བསྔོ་སྨོན་བྱིན་རླབས་དག་ལ་གུས་བཀུར་དང་བླ་མའི་མན་ངག་རྒྱུན་སོགས་གཙིགས་ཆུང་དུ་ལྟ་བའི་ཞན་ཆ་ཅན་གྱི་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་བ་རྣམས་ལ་བསླབ་བྱ་ཞིག་ཐོབ།    དེང་སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་གཤེ་གཤེ་དང་ཚིག་རྩུབ་རྣམས་ཀྱང་ཐུགས་བརྩེའི་དབང་གིས་རིན་ཐང་ཅན་དུ་གོ་བ་ལ་བསོད་ནམས་ཆེས་ཆེན་པོ་དགོས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་ངེས།  
རིན་པོ་ཆེ་མཐོ་སློབ་བཞུགས་ཡུན་རིང་ཁོང་གི་ཞལ་རས་ལ་འཛུམ་དམུལ་ཆེ་ཤོས་ནི་བདག་གིས་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གྲྭ་ཚང་ནས་ཡིན་པ་ལྡི་ལི་བོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བདག་གི་རྒན་དགེ་བཤེས་རྡོ་རྗེ་དགྲ་འདུལ་མཆོག་གི་སྐུ་དཔར་ཁོང་ལ་སྤྱན་འབུལ་ཞུ་སྐབས་བྱུང་།     དགེ་བཤེས་ལགས་ནས་རྒྱུན་སྲིང་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་ནཱ་ལནྡཱ་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་སློབ་ཚན་ Nalanda Masters Course (NMC) དང་། གཞན་ཤོག་ཁག་གསུམ་ཅན་གྱི་ནཱ་ལནྡཱ་ཕྱག་འཁྱེར་སློབ་ཚན་ Nalanda Diploma course (NDC)ལ་ཞུགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མི་རིགས་ཡོངས་སུ་འཛོམས་པའི་སློབ་ཕྲུག་  ༢༠༠༠ བརྒལ་བའི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གཅིག་ལ་མི་གཅིག་གིས་སྟངས་འཛིན་གནང་།  ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཆེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་དགེ་བཤེས་རྣམས་ཨིན་ཇི་སྦྱོང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་ཡང་དགེ་བཤེས་ལགས་ནས་ཇི་ལྟར་ཆེས་གཟི་བརྗིད་དང་གྲུབ་འབྲས་ལྡན་པ་གནང་བ་ལྟར་ཡོང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཡིན་པ་ངེས།    ང་ལྡི་ལིར་གནས་སྡོད་ལས་ཀ་འགྲིམ་བཞིན་པའི་རྒྱ་གར་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དགེ་བཤེས་ལགས་ཁོང་ལྟ་བུ་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅིག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སློབ་ཁྲིད་གནང་བར་ཕེབས་སླ་མོད།  ཕྲན་རང་ཚོ་བློས་མ་བཏང་བར་བཀྲིན་བླ་མེད་དུ་ཆེ་ཞུ།   ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ སྟེ་དེང་ཆར་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་ནས་༧ གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་གྱི་ཆོས་འཆད་ཀྱང་ཨིན་ཇི་ཆུ་ཚད་སོན་པ་གཞན་མང་པོ་མ་མཐོང་།    གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་དམ་བཅའ་བཞི་པ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་ལ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེ་ཞིང་།  ནང་པའི་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་དང་ཡིད་མགུ་བ་རྒྱ་གར་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུས་པ་ལ་དེ་ལེགས་བཅོས་ཡོ་བསྲང་ངེས་པར་བྱེད་དགོས།  དགེ་བཤེས་ལགས་ནས་སྐུ་བགྲེས་རྒན་གཞན་ཚོ་ལ་ཕུལ་བ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་ལའང་བདེ་ཞིང་དམིགས་བསལ་གྱི་དབུ་སྔས་ཤིག་བསྐུར།    རིན་པོ་ཆེས་དགེ་བཤེས་ལགས་ཀྱི་སྔར་གྱི་དགེ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་མཛད་བཟང་ལ་དགའ་སྤྲོ་ཚད་མེད་གནང་། རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་གུས་བརྩིའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་གིས་གང་ལམ་སྟོན་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་བློ་གཏོང་བ་དང་།  དེ་བཞིན་དེ་དག་རང་ཉིད་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་ལ་སྦྱར་བ་མ་ཟད་གསུང་རབ་དག་གི་ངེས་དོན་གྱི་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་ཐབས་དགོས་པ་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཡིན་པའང་རིན་པོ་ཆེས་གསལ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་ལ།   ཁོང་གིས་དགེ་ཕྲུག་རྣམས་ལའང་བསླབ་བྱ་འདི་ལྟར་གནང་།   དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཐོས་པ་དང་ཐོས་པའི་གོ་རྟོགས་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་ལ།    དེ་ལྟར་ཡིན་པ་རིག་པས་ཚོར་མི་ཐུབ་པའི་ཁར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་འཛིན་པ་ཡོད་ན་དེ་ནི་ལྷུང་སླའི་སྙི་དོང་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར།    དེ་འདྲར་སོང་ཙང་རིན་པོ་ཆེ་དང་འཁྲུལ་ཞིག་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་འདིའི་ཐད།   ལྟ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ།   ལག་ལེན་འབྲུ་རྡོག་ལྟར་ཕྲ་བས་མི་འགྲིག་པར་གདན་སའི་མཁས་དབང་དགེ་བཤེས་འགའ་རེས་ཀྱང་ཉམས་ལེན་ཆེ་ཙམ་གནང་དགོས་ལུགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་ཀྱང་སྐུ་རྩེད་དང་སྦྲགས་ལན་མང་བཀའ་བཀྱོན་ཕེབས་པ་སོགས་གསུངས།   རྨད་བྱུང་ལྟ་གྲུབ་འདི་ལྟ་བུ་འཛིན་པ་མངའ་ཞིང་འཚོ་བཞུགས་གནང་བའི་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལ་དངོས་སུ་གནང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་ལས་གདམས་ངག་ཅིག་ཐོབ།  དེ་མཚུངས་སྙུང་གཞིའི་སྐབས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ཟས་ལས་བརྩེ་བའི་མ་གྱུར་ཡི་དྭགས་དང་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལན་ཆགས་ལ་གྲ་སྒྲིག་དུས་ཚོད་མང་བར་གཏོང་གནང་མཛད།     ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ལ་ཡང་དཔེ་གསར་གྱི་འབོད་སྒྲ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཆེས་སྔ་རོལ་ནས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རྩ་འཛིན་ཐོག་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མཁས་པའི་བསྲི་ཚགས་ངང་བཞུགས།       གློག་དང་ལག་ཕྱིས་ཤོག་བུ་སོགས་གང་ཐད་ནས་འཕྲོ་བརླག་སོགས་བག་མེད་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གཏན་ནས་མི་མཉེས།     ཉིན་མོར་རིན་པོ་ཆེ་སར་དུས་ནམ་ཞིག་ཚེ་བཅར་ཡང་ཁོང་གཟིམས་ཁྲི་ཐོག་ཏུ་ཙོག་པོར་བཞུགས་སྟེ་སྒོམ་མམ་བཀའ་ཆོས་གསན་པའམ། ཡང་ན་གཟུངས་སྔགས་འདོན་གནང་བ་ལས་གཏན་ནས་མི་གཟིམས།    རིན་པོ་ཆེའི་ཉིན་རེའི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁས་བླངས་དམ་ཚིགས་སོགས་ལ་དོ་བརྟན་ཞིབ་ཚགས་དང་།  རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཡིན་པས་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་ཚོད་ག་ལ་བཟུང་ནུས།    འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཕྱི་ལ་སྔགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྣམ་པའམ་རྟགས་དང་ཕྱག་མཚན་ནམ་ཡོ་ཆས་སོགས་གང་ཡང་དུས་རྟག་ཏུ་སྟོན་པར་མི་གནང་ངོ་།།  རིན་པོ་ཆེའི་ཆེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུན་རྟགས་བརྗིད་ཆགས་ཀྱི་རང་གཤིས་ནི་དོན་དམ་པར་བདག་ལ་བློ་སྤོབས་སྐྱེད་བྱེད་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་།  དེའི་ལྷན་དུ་ཐོས་བསམ་དང་རྟོག་དཔྱོད་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་དང་།  རིན་པོ་ཆེ་དགུང་ལོ་༧༠ འགོ་སྟོད་དུ་རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཐོག་སྐབས་མཁན་པོའི་ཆོས་འཆད་ཉན་ལ་མཁོ་བའི་ཤོག་ལྷེ་ ༧༠༠ བརྒལ་བའི་དཔེ་ཆ་༼རྣམས་ཞོགས་པ་སྔ་པོ་༽ཆུ་ཚོད་༢ པར་བཞེངས་ཏེ་བློ་འཛིན་གནངབའི་ཆོད་སེམས་ཡིད་ཆེས་དང་དད་གུས་སོགས་ཆ་སྙོམས་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བར་འཇུག   །རིན་པོ་ཆེས་ཕར་ཚུར་ཕེབས་སྐབས་དང་ཕྲན་ལ་སློབ་ཁྲིད་གནང་བར་ཚེས་གྲངས་བཟང་མིན་སོགས་གཟིགས། 
ཞི་གནས་ཀྱི་དམིགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྒོམ་དགོས་མིན་གྱི་དྲི་བ་ཞུས་པས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་རས་དེ་མ་ཉིད་དུ་འོད་སྣང་གིས་ཁེངས་པར་བྱས་ལ།   དེས་རིན་པོ་ཆེའི་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གནས་དོན་རྣམས་དྲན་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་སོང་གསུངས་ནས་༧གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པའི་འཇམ་དཔལ་ཞལ་ལུང་གི་ཆོས་ཚན་ཞིག་ཀློག་པར་སྐུལ་མ་གནང་།    རིན་པོ་ཆེས་ཉམས་རྟོགས་ཡོད་མིན་གྱི་མཁྱེན་པ་ཀུན་ལ་སྨྲ་བ་ཆེས་ཉུང་ལ་སྙོམ་ཆུང་བ་དང་ཐུགས་བཅོས་ལྷོད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས།   ཀ་ན་ཊ་ཀ་གཞུང་གི་ཀ་ཝེ་རི་ཚོང་ཁང་གི་ཙན་དན་ཕྲེང་བའི་ཕྱག་རྟགས་ཙམ་ཞིག་གིས་ཐུགས་མཉེས་པར་བྱས་ཤིང་ངོ་མཚར་དང་བཅས་ཤངས་དང་ཉེ་བར་བྱས་ཏེ་དེའི་དྲི་སྣོམ་པ་གནང་།    རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་ཆོས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ། 
རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཆོས་ཉམས་ལེན་ཁོ་ནའི་སླད་དུ་འཚོ་བཞུགས་གནང་བ་སྟེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་གཟུངས་སྔགས་གསོལ་འདེབས་སུ་ཚེ་རིང་པོ་འཚོ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་ཤིང་།   དེ་ཡང་ཚེ་རིང་བ་ཙམ་མིན་པར་རང་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པར་གསུངས་པ་བདེན་པ་བྱས་པའོ།   །རིན་པོ་ཆེ་དགུང་ལོ་བགྲེས་པོར་ཕེབས་ཀྱང་བོད་དུ་ཐེངས་ལྔ་ཙམ་ཕེབས་ཏེ་གནས་སྟངས་ཆེས་དཀའ་ཚེགས་ཅན་འོག་ཟླ་བ་བསྟུད་མར་བཞུགས་ནས་བཀའ་ཆོས་གནང་།   རིན་པོ་ཆེ་གང་ཕེབས་སར་ཁོང་རང་ཉིད་ལ་  གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་གངས་ཅན་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་དམིགས་ཏེ་གནང་བའི་ཕྱག་ཕྲེང་རྒྱུན་དུ་བསྣམས།    རིན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་ཕེབས་ཐེངས་རེར།  དང་ཐོག་མ་ཕེབས་གོང་དང་ཕྱིས་ཚུར་འཁོར་སྐབས་༧ གོང་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དང་ཁོང་གི་ཕ་ཡུལ་གྱི་ཉམས་མྱོང་གནས་ཚུལ་རྣམས་སྙན་གསན་ཞུ་སླད་དུ་མཇལ་ཁ་བཅར།   དོན་རྐྱེན་མང་པོའི་ཁྲོད་ནས་བརྗེད་དུ་མེད་པའི་བྱུང་རྐྱེན་བརྒྱུད་ནས་ཕྲན་རང་གིས་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་བརྩི་དང་དགའ་ཞེན་ཡོད་པ་རྣམས་མཇལ། དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཐོག་མར་མཇལ་དུས་ནས་བདུན་ཕྲག་གཉིས་ལྷག་ཙམ་གྱི་རྗེས་ཏེ་༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༡༠  ཚེས་  ༢༢  དགོང་མོ་ཆུ་ཚོད་བདུན་དང་སྐར་མ་ཞེ་ལྔ་ཙམ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་ཁར་བཅར་སྐབས་གཟིམ་གྲབས་ཀྱིས་འཕྲེད་ཉལ་ལ་བཞུགས།  ཕྲན་རང་ནས་རིན་པོ་ཆེར་གུས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཙམ་ཉིད་སྐལ་བ་བཟང་ལ་དེ་ནས་ཐོན་འགྲོ་སྙམ།   འོན་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེས་ང་གཟིགས་མ་ཐག་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ལ་ཉིན་དེར་ཚེས་བཟང་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན་རིན་པོ་ཆེ་ཙོག་པོར་བཞུགས་སུ་བཅུག   །ཚེམས་ཚབ་རྣམས་ཀྱང་བཙུགས་གནང་ནས་བདག་ཁྱིམ་པ་བུད་མེད་འབྲེལ་མེད་གཅིག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལག་ལེན་སོ་བདུན་མའི་ཤོ་ལོ་ཀ་དང་པོ་བཞི་སློབ་ཁྲིད་གནང་།     ཡང་ཁོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩ་ཆེན་བསླབ་བྱ་རྣམས་ཉམས་ལེན་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཐུགས་བརྩེའི་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ངའི་མཆོད་ཁང་གི་ཆེད་དུ་བརྗིད་ཆགས་ལྡན་པའི་སྒྲོན་མེ་གཅིག་དང་ཤམ་བུ་སོགས་གནང་།       ཕྲན་ལོ་ན་ཧ་ཅང་ཆུང་ཞིང་བདེ་ཐང་ཡིན་མོད་ཀྱང་སྐབས་མང་པོར་ལེ་ལོས་དབང་དུ་སྡུད་པར་བྱེད་སྐབས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛད་བཟང་འདི་དག་དྲན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།  
ངང་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་ནས་མཐའ་སྐོར་གླིང་གཅིག་པའི་བྷེང་ལོར་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་མཐོ་སློབ་གསར་པར་བྱིན་གྱིས་རླབས་པ་ཕེབས་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་།   ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་འགོ་སྟོད་ལ་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པར་བློ་དྭོགས་སེལ་བའི་སླད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྨན་ཡིག་རྣམས་བསྟན་སྐབས་ཁོང་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་སྟངས་ཤིན་ཏུ་ཛ་དྲག་ལ་ན་ཟུག་ཤུགས་དྲག་ཡོང་ངེས་པས་སྐུ་ཚེ་འཕྲོ་ལྷག་རིང་རིན་པོ་ཆེས་ཐུགས་འདོད་ཡོད་ཚེ་ལམ་སང་གྲྭ་ཚང་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་བ་སོགས་རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་དགོངས་གང་ཡོད་གནང་བཅུག་ན་ལེགས་ཚུལ་གསུངས།    རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཁོང་གི་སྙུང་གཞི་དྲག་བསྐྱེད་ཐད་རེ་བས་ཟིན་ནས་ཡོད་པ་དང་།   ཕྲན་རང་གི་འདོད་པར་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གྲྭ་ཚང་དུ་ག་དུས་ལོག་མིན་ཁོང་རྣམ་པ་ཁོ་ནས་ཐག་གཅོད་ཡོང་གི་རེད་བསམས་ནས་ལྡི་ལི་སྨན་པའི་ནད་ཀྱི་སྔོན་རྟགས་བསམ་ཚུལ་རྣམས་ཁོང་རྣམ་པར་མ་ཞུས།   རིན་པོ་ཆེ་ནས་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོས་སྐལ་ལྡན་སྨན་རྩིས་ཁང་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཁོང་ཚོའི་ལས་ཀ་གལ་ཆེ་ཤོས་ནི་ནད་པར་བྱམས་བརྩེའི་ངང་ནས་ཞབས་འདེགས་ཞུ་དགོས་པ་སློབ་ཁྲིད་བཀའ་སློབ་དང་ངལ་བ་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་ཚང་མར་ཕྱག་དབང་བྱིན་རླབས་གནང་།    དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ཡང་ཟུག་བཅག་སྨན་ལ་མ་བརྟེན་ཀྱང་སྨན་པས་ཤུགས་དྲག་ནད་རྟགས་ཡོང་ངེས་གསུངས་པ་རྣམས་མེད་པར་མཇལ་བ་འདི་ཡང་ཕུལ་བྱུང་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཞིག་མཐོང་།  རིན་པོ་ཆེར་ཆེས་འབུར་ཐོན་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་ཞིག་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བཏང་སྙོམས་མངོན་གསལ་ཅན་དེ་རེད།   ཁོང་གི་ཁྲག་འཐེན་མཁན་ཡོང་མི་ཀ་ན་ཊ་ཀ་བ་དེ་དང་།གུས་མོར་ཉིན་ལྟར་ཆུ་ཚོད་གཉིས་ཙམ་རོགས་བྱེད་མཁན་རྨོ་རྨོ་ཨ་མ་ལག་ཤི་མི་ཚང་མ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཁྲི་འགྲམ་གྱི་ཚོགས་མཆོད་ཤིང་ཏོག་གནང་ཡུལ་ཡིན་ལ།    ཁོང་རྣམས་ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པའི་སྐད་ཡིག་མི་ཤེས་་ཤིང་།   བོད་ཀྱི་ནང་པའི་བླ་མ་དང་གཏན་ནས་འབྲེལ་བ་ཆགས་མེད་ཀྱང་གཅེས་སྐྱོང་གནང་བ་དེ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་རིགས་པས་ཤེས་ཐུབ།   རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མདུན་སར་ཨ་མ་ལག་ཤི་མི་མོ་རང་གི་ཚ་བོ་ཚ་མོ་རྣམས་ལ་ལྟོ་སྟེར་བར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡང་བརྗེད་འགྲོ།     རྗེས་སུ་མོས་མོ་རང་གིས་མི་རྩ་ཆེན་ལ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་དེ།      སོ་མིི་ཞེས་རིན་པོ་ཆེ་གང་འདྲ་འདུག་གམ་བདེ་པོ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཡང་ཡང་དྲིས་བྱུང་།   རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་མོའི་ནང་མི་ཆེད་ཤིང་ཏོག་དང་ཁ་ལག་སོགས་གནང་ཚེ་མོས་འཛུམ་མདངས་ཆེན་པོས་དང་ལེན་ཞུས། དེ་དང་དུས་མཚུངས་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཁྲི་འགྲམ་གྱི་ཅོག་ཙེ་ནི་གདན་ས་འབྲས་སྤུངས་དང་།    རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་སོགས་ནས་མཇལ་བཅར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུལ་བའི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ།  ཚེ་དཔག་མེད་དང་སྒྲོལ་མ་སོགས་ཆེས་ནུས་མཐུ་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུས་ཁེངས།    འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་བསམ་གཏན་མཆོག་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཆེད་མངགས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་བཅར་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གཟུགས་གནས་སྟངས་བཀའ་འདྲི་དང་གཟིགས་རྟོག་གནང་བར་ཕེབས།   རིན་པོ་ཆེ་སྔོན་རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་ཐོག་སྐབས་སུ་སྒྲིགས་ལམ་དང་སློབ་གཉེར་ཐོག་གཙིགས་ཆེར་གནང་སྐབས་དགེ་འདུན་པ་ཁག་གཅིག་གིས་དཀའ་ཁག་དང་དགོས་མེད་ལྟ་བུར་མཐོང་མོད།      འོན་ཀྱང་མཁན་པོ་ཚར་རྗེས་ཀུན་གྱིས་ཆེས་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱིས་ལེགས་བཅོས་གནང་བར་གསུངས།   དེའི་ཕྱིར་བཀའ་དྲིན་མཚོན་བྱེད་དུ་རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་ཕྱག་མཛོད་དགེ་བཤེས་ལྷུན་གྲུབ་བརྩོན་འགྲུས་སོགས་ཕྱག་མཛོད་མང་པོ་ཞིག་མཇལ་བཅར་ཞུས།     སེར་བྱེས་ཏྲེ་ཧོར་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་བདེ་ལེགས་མཆོག་ཀྱང་མཐོ་སློབ་ཏུ་རིན་པོ་ཆེར་ཐུག་འཕྲད་ལ་ཕེབས།  གཞན་ཡང་།   རིན་པོ་ཆེ་རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡང་སྤྲུལ་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བྱིན་རླབས་སོགས་བསྣམས་ཏེ་མཇལ་བཅར་ཕེབས།   དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་གང་སར་རིན་པོ་ཆེའི་ཆེད་དུ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང་།  འཕགས་མ་སྒྲོལ་མ།  ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་དུ་མའི་གསོལ་འདེབས་སྟོབས་ལྡན་མང་པོ་བསྒྲུབས་པ་སོགས་དགོན་པ་ཁག་ཀུན་ལ་མཆོད་འབུལ་དོ་བརྟན་གྱིས་གྱ་ནོམ་པ་གནང་།རྒྱུན་དུ་ཕྲན་རང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་འབུལ་བ་ཉུང་ངུ་གང་འདྲ་ཞིག་འབུལ་ཐབས་བྱས་ཀྱང་ཁོང་གིས་ཁྱེད་ཀྱིས་ང་ལ་ཕུལ་བ་དེ་ད་ངས་ཁྱེད་ལ་སྦྱིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ལམ་སེང་ཚུར་ཕྱིར་ལོག་གནང་གི་འདུག   རིན་པོ་ཆེས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཁྱོན་ཀུན་བརྗིད་ཆགས་པར་གནང་བས་ཕྲན་རང་གིས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐལ་བཟང་དགའ་སྤྲོའི་ངང་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཡུན་རིང་བཞུགས་རྒྱུ་ལ་གོམས་པར་བྱས་ན་སྙམ།   དེ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་དངོས་སུ་བཞུགས་པས་རེག་ཐོགས་ཀྱིས་བཟུང་དུ་མེད་ཀྱང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཐོ་སློབ་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཇུག  །གུས་མོ་རང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དུ་བདེ་བའི་ངང་ཕེབས་འབྱོར་གྱིས་དེར་བཞུགས་ཁོང་གི་ཆོས་གྲོགས་གནས་བརྟན་བགྲེས་པ་འགའ་རེ་རང་ལོ་༨༠ ཡི་ནང་ཕེབས་པ་དང་།  གཞན་སློབ་མ་དང་ལྷན་འཛོམས་ལ་བསམ་ཤེས་དང་དགའ་སྤྲོ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་།    གུས་མོ་དང་མཐོ་སློབ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྣེ་ལེན་ཞུ་འདོད་ཀྱང་ཁོང་གི་བྱམས་བརྩེ་ཅན་གྱི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་རེ་འདོད་ལྟར་སྐུ་འཁོར་རྣམ་པ་ལྡོག་ཏུ་མེད་པས་དེ་ནས་ཕར་ཕེབས་རྒྱུ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས།  དགོན་པའི་ནང་དུ་གློ་བུར་དུ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་གྱིས་ཁོང་རྣམས་ཀྱི་ཐོན་ཚེས་ཅུང་ཕྱིར་འགྱངས་བྱུང་བས་ཁོང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་དུས་ཚོད་འཐོལ་པ་འདུག་རྒྱུ་བྱུང་བར་མི་དགའ་ཀ་མེད་དུ་གྱུར།  
སྐབས་དེ་མཚམས་ནས་ངས་འཆར་ཅན་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་དང་ལྷན་དུ་ལོ་ཙཱ་བ་རྒན་འཇམ་དཔལ་གྱི་བྱམས་བརྩེའི་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཆ་བཤད།  ངས་ཁོང་རྣམ་པའི་སར་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེ་ཁྲིད་དང་བོད་དང་བཙན་བྱོལ་གྱི་སྐུ་ཚེའི་འགྲུལ་བཞུད།  མ་ཟད་ཁོང་རྣམས་མི་ཚེ་གང་པོར་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་འཚོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཤེས་འདོད་བྱུང་།   ཁོང་རྣམ་པས་ང་ལ་དུས་ཚོད་ཕངས་མེད་བཏང་ཞིང་རྒྱུས་མེད་མི་གསར་པ་གཞན་ལ་ཕལ་ཆེར་མི་བཤད་པའི་རིགས་བདག་ལ་གསུང་བདེ་པོ་གནང་སྟེ་བདག་ལ་ཆེ་མཐོང་གནང་།   བདག་གིས་དྲན་ཐེངས་ཤིག་ནི་རང་ལ་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐོར་གསུང་སྐབས་ཁོང་གིས་རང་བློ་ཞི་ལྷིང་བཟུང་མོད་འོན་ཀྱང་ཁོང་གི་མིག་མིག་ཆུས་ཁེངས་པར་མཐོང་། 
དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་གིས་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་ངམ་ལེགས་བཤད་འགའ་ང་ལ་གཏོང་ཕོད་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་གནང་བ་མ་ཟད།  ཁོང་ལ་ཆེས་རྩ་ཆེན་དང་སྒེར་གནད་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དང་དགོངས་ཚུལ་གཞན་འགའ་ཡང་གསུང་སྐབས་བདག་དབང་མེད་ཀྱིས་ལན་མང་ངུས།    ཁོང་རྣམ་པས་སྦེལ་ཀོབ་ཏུ་བདག་ལ་ཆེད་མངགས་སུ་བོད་ཀྱི་ཕྱུ་པ་སྙིང་རྗེ་པོ་གཉིས་བཙེམས།   མ་ཟད་ངའི་ནང་གི་དྲིལ་བརྡ་སྒྲོག་པ་དང་ཁོང་རྣམ་པས་ང་ལ་ཆེས་སྤུས་ལེགས་ནང་བཟོས་བག་ལེབ་དང་དགོང་ཟས་སོགས་སྟེར་བ་གནང་།    ང་ལྡི་ལི་ནས་དྷི་ཝ་ལི་དགུང་སེང་ལས་ཚུར་མཐོ་སློབ་ཏུ་འབྱོར་སྐབས་ཁོང་རྣམ་པས་སྒེའུ་ཁུང་ནས་ང་འབྱོར་མིན་གཟིགས་ཤིང་ངའི་ཅ་དངོས་རྣམས་ངའི་ཤག་ཏུ་འཁྱེར་རོགས་གནང་།     ང་རང་གི་ཚོར་སྣང་ལ་ང་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྐུ་འཁོར་བར་གྱི་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འདི་ནི་ཁྱད་མཚར་དང་དུས་མཚུངས་ཅི་ཡང་ཁྱད་མཚར་མིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ང་ཕལ་ཆེར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་ཁ་ཡོང་བ་ལྟ་བུར་ཚོར།    ད་གཟོད་ཁོང་རྣམ་པས་ང་ལ་ཨ་ཅག་བསྟན་འཛིན་འོད་གསལ་ཞེས་འབོད་ཅིང་འདི་ནི་བདག་གིས་ཆེ་མཐོང་ཆེན་པོར་ཚོར། 
ངས་རྗེས་སོར་ངའི་རྒན་དགེ་བཤེས་རྡོ་རྗེ་དགྲ་འདུལ་མཆོག་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་དང་མཉམ་གཤིབ་ཀྱི་འབྲེལ་གཏུགས་ལས་བྱུང་བའི་འབུར་ཐོན་གྱི་གནད་དོན་གཉིས་ཞུས།   དེ་ཡང་དང་པོ་དོན་དམ་པར་ངས་དེ་སྔ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་མཐོང་བའི་བརྩེ་བ་ཀུན་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་པའི་ཁོང་རྣམ་པའི་རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བློ་ལྷོད་མེད་དང་དྭངས་གཙང་གི་བརྩེ་བའོ།  །གཉིས་པ་སྟེ་ཁོང་རྣམ་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉིན་བཅུ་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་སྙུང་གཞི་དྲག་པོ་བཞེས་ཤིང་ཁོང་དང་ལྷན་དུ་དུས་ངེས་ཅན་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད་པར་མཐོང་བས་ཆོས་ལ་རྒྱུས་མངའ་གྲོགས་འདྲིས་མེད་པ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ཆེས་དཀའ་ཚེགས་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་ཞིག་ཡིན་མོད།   དེ་ལྟར་ནའང་ཁོང་རྣམ་པར་རྣམ་རྟོག་ཚད་བརྒལ་གྱི་གཤིས་སྤྱོད་མེད་ཅིང་རང་གི་ནུས་ཤུགས་དགོས་མེད་མ་རན་པའི་དོ་སྣང་ཕྱོགས་སུ་མ་དྲངས་ལ།     གཞན་ཡང་མ་འོངས་པའི་སྔོན་དཔག་སྟེ།   གང་ཞིག་ནམ་ཡོང་དེ་དུས་ང་ཚོས་ཅི་བྱེད་སོགས་འུ་ཅག་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ལ་བསླབ་པ་རྣམས་འགོག་མེད་དུ་གོམས་པར་བྱེད་ཅིང་རང་ཅག་ལ་གནོད་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཁོང་རྣམ་པར་མེད།   དེ་འདྲ་སོང་ཙང་ཁོང་རྣམ་པས་རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཁོང་གི་རང་ལ་ཆོས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་གནང་བར་བཀྲིན་ལེགས་སྐྱེས་ཆེ་ཤོས་སུ་གཞན་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་ལྡོག་ལེན་བྱ་དཀའ་བར་ཁོང་རྣམས་སེམས་ཞི་ལྷིང་ངང་ཕྱག་ལས་ཆེས་མང་དག་ཅིག་བསྒྲུབ་ཐུབ།   འདིའི་བདེན་དོན་དེ་བས་མང་བ་ངས་ཟླ་ཐུང་འགའ་ཤས་རྗེས་མཐོང་ལ་དེའི་སྐོར་གཤམ་དུ་ད་དུང་འཆད་པར་སྤྲོ། 
Part 3(ཚན་པ་༣པ།) དེ་ནས་ཉིན་གཅིག་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ནས་གསུངས་དོན་ལ་བསམ་ཞིབ་གོ་བསྡུར་མང་པོའི་རྗེས་གལ་ཏེ་འཆར་གཞི་ལྟར་འགྲོ་ན་ཁོང་རྣམ་པ་བྷེང་ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་སློབ་ཏུ་འབྱོར་ནས་ཟླ་བ་གཉིས་ཏག་ཏག་སྟེ་༢༠༢༡ ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༤གཟའ་སྤེན་པ་ཉིན་མཐོ་སློབ་ནས་ཐོན་རྒྱུ་དང་།  ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་  ཉིན་མོར་མོན་གྷོ་ལ་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཕེབས་ཐོན་འཆར་གཞི་ཡོད་ལ།   དེའི་སྔ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་ཟླ ༡༢ ཚེས་༢ ཉིན་རིན་པོ་ཆེ་ནས་བཀྲིན་མཚོན་བྱེད་དུ་མཐོ་སློབ་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཞོགས་ཟས་དང་། ཉིན་གུང་ཞལ་ལག་དང་། དགོང་མོའི་ཞལ་ལག་བཅས་དུས་གསུམ་གྱི་དཀར་ཟས་གསོལ་ཚིགས་གཟབ་རྒྱས་གཅིག་འབུལ་འདོད་འདུག་གསུངས།    ཁོང་རྣམ་པས་གསོལ་སྟོན་ཅི་གཤམས་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ་མི་ཤེས།     ང་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཡོད་པའི་རིང་རོ་བཅུད་ཞིམ་ལ་ཧ་ཅང་རྒྱས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གསོལ་ཚིགས་ལ་དེ་འདྲ་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་མང་པོས་བང་བསྒྲིགས་པ་མ་མཐོང་།    ངས་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུབ་རྣམས་ལ་བརྡ་ལན་གསལ་བསྒྲགས་འདི་ལྟར་བྱས། བརྩེ་བའི་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་རྣམ་པ།       བཀྲིས་བདེ་ལེགས།ངས་ཚོར་བ་ཡིད་འཁུལ་ཆེན་པོས་ཁྱེད་རྣམ་པར་ཞུ་རྒྱུ་ལ།  མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་དེ་རིང་གི་དུས་གསུམ་གྱི་གསོལ་ཚིགས་གནང་བ་མ་ཟད།  དེ་རིང་སྔ་དྲོར་ཁོང་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཆེས་མཐོའི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་སློབ་སྤྱི་ལས་ཁང་དུ་གཞག་རྒྱུའི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཐང་གཅིག་དང་།   མཐོ་སློབ་ཞལ་འདོན་ཚོགས་ཡུལ་དུ་གཞག་རྒྱུའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་གསོལ་འདེབས་བྱ་ཡུལ་དུ་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་སྐུ་ཐང་གཅིག་བཅས་སྐུ་ཐང་གཉིས་གསོལ་སྩལ་གནང་བྱུང་། མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ང་ལ་གནང་བའི་ཁྱེད་རྣམ་པར་ཞུ་རྒྱུའི་བཀའ་སློབ་གསུང་འཕྲིན་གཤམ་གསལ།ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཆེས་མཐོའི་ཤེས་ཡོན་སྟེ་གནས་འདི་བཞིན་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་མུས་ཡིན་མོད་སྐུ་ཐང་དེ་དག་ནི་མཐོ་སློབ་སྲ་བརྟན་རྒྱུན་གནས་དང་།  དེས་མ་འོངས་པའི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཕྱིར་ཡིན།  རིན་པོ་ཆེས་ང་ཚོས་རང་ལས་གཞན་གཅེས་པར་འཛིན་པ་དང་།   འགྲོ་བ་ཀུན་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་དང་མཉམ་དུ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་བསླབ་བྱ་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡིད་ལ་བཅང་དགོས།    དེ་ཡང་དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་དང་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་ཡིན་པ་ངེས་དགོས། གཉིས་པ་ནི་སྤྱོད་པ་འཚེ་བ་མེད་པའོ།  །རིན་པོ་ཆེས་ང་ཚོ་ཚང་མས་༧གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་དང་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་ཤེས་གསལ་ལྟར།   རིན་པོ་ཆེས་རེ་སྐུལ་ལ་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་ལ་གསོལ་འདེབས་ཞུ་དགོས་པ་དང་གལ་ཏེ་དེའི་གཟུངས་སྔགས་ཤེས་ན་འདོན་རྒྱུ་མ་ཟད་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཡོད་པའི་དགེ་བཤེས་རྣམ་པས་ཟླ་རེར་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་འཕྲིན་བཅོལ་གཏང་ཐུབ་ན་ལེགས་གསུངས།     རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་མགོན་པོ་མཆོག་གི་ཆེས་གཏིང་ཟབ་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ།    སྦྱིན་པའི་གཏོང་ཕོད་དག་གིས་ཕྲན་ལ་སེམས་ཚོར་གཏིང་ཟབ་སྦྱིན།    འདིའི་རིང་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མདུན་ནས་ཚོགས་མཆོད་ལྟ་བུའི་གསོལ་ཚིགས་ཐོབ་པ་དང་།  དེའི་སྟེང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་བྱིན་མཐུ་ཅན་གྱི་སྐུ་ཐང་དག་དང་འུ་ཅག་ཚང་མར་ལམ་སྟོན་གསུང་འཕྲིན་ཡང་བྱུང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཧ་ཅང་བཟང་པོ་ཡིན་པས་ང་ཚོས་ཆེས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོར་ཚོར་དགོས།    ཡང་རིན་པོ་ཆེས་ང་ལ་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་ལ་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཆེས་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་སྐུལ་མ་བྱེད་ཤོག་ཅེས་གསུངས། ང་ཚོ་ཚང་མས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་སྦྲགས།    དེ་འདྲའི་སྐུ་བགྲེས་བོད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོའི་བཀའ་དྲིན་གསབ་པའི་ཐབས་ལམ་གཅིག་པུ་ནི་ཁོང་གི་བཀའ་སློབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་འདི་ལྟར་སྐྱེལ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན།   དེ་བཞིན་དུ་ང་ཚོ་ཚང་མས་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་མོན་གྷོ་ལ་བདེ་ཐང་ངང་ཕེབས་ཤིང་།  སྐུ་གཟུགས་བདེ་ཐང་དང་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་བཞུགས་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ།ཨོྃ་ཏཱརེ་ཏུ་ཏྟཱ་རེ་ཏུ་རེ་མ་མ་ཨཱ་ཡུརྤུཎྱེ་ཛྙཱན་པུ་ཥྚིཾ་ཀུ་རུ་ཡེ་སྭཱཧཱ།།  རིན་པོ་ཆེའི་མཐོ་སློབ་ནས་ཕེབས་ཐོན་གྱི་སྔ་དྲོར་ཕྲན་རང་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་སློབ་ཁྲིད་རྣམས་དྲན་གསོ་བྱས།   དམིགས་བཀར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་པ་སྟེ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོག་དང་།   དེ་བཞིན་འགྱུར་བཅོས་ནི་མི་འདོད་པའི་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཡུལ་དངོས་པོ་ལ་མ་ཡིན་པར་རང་གི་བསམ་བློའི་ཁྱེར་སོའམ་ཡུལ་ཅན་བློ་ལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཐད་ཡིད་ཤར་བྱས།  ངས་སྟོན་པས་གསུངས་པའི་ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་དང་པོ་དང་བདེན་པ་བཞིའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་དང་པོ་སྟེ་མི་རྟག་པ་དེ་དྲན་པར་དཀའ་ཚེགས་ཀྱིས་རྩོལ་ཤུགས་བྱས།   ངས་ཆོས་ཉམས་ལེན་དངོས་སུ་བླང་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ཚེགས་ཡིན་ཚུལ་བསམ་ལ།   མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེས་ནི་རང་བཞིན་བཅོས་མིན་གྱིས་ཆོས་ཉམས་ལེན་ལ་འཇུག   །རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་ཕར་ཕེབས་ཐོན་སྐབས་ཁང་མིག་ཚང་མ་ཞིབ་ཚགས་པོའི་ངང་གཙང་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་བྱས་པ་དང་།  ཁང་མིག་རེའི་ནང་དུ་སྤོས་དང་ཁ་བཏགས་རེ་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་དུ་བཞག་པ་ནི་ཁོང་རྣམ་པས་བདག་ལ་སྦྱིན་པའི་བསླབ་བྱ་གཞན་ཞིག་གོ   
ཉིན་མཐའ་མའི་སྐབས།  མཚམས་དེར་རླངས་འཁོར་གཅིག་གི་ནང་དུ་མ་ཤོང་བར་བརྟེན་ངའི་རླངས་འཁོར་གྱིས་ཁོང་རྣམ་པ་བྷེང་ལོར་གནམ་ཐང་བར་དུ་ཕེབས་སྐྱེལ་ཞུས།    དེ་ནི་ཆུ་ཚོད་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་ཞིག་གི་འགྲུལ་བཞུད་དེ་ཁོང་རྣམ་པས་ཕྱི་ཉིན་སྔ་པོར་ཧུབ་ལིའི་གནམ་གྲུ་རྗེས་ཟིན་ཆེད་གནམ་ཐང་ཉེ་འགྲམ་ཞིག་ཏུ་དགོང་མོར་ཞག་བཞུགས་མཛད།  འགྲོ་ལམ་འབར་འབུར་ཅན་ཡིན་པས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཁ་ལོ་ཟླ་བ་ནས་ཇི་ལྟར་གཟབ་ཀྱང་ཕྱིའི་སྐུ་གཟུགས་ཧ་ཅང་ཞན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་སྐུ་མཉེལ་པོ་མི་ཡོང་སླད་རླངས་འཁོར་མགྱོགས་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་རྒྱུན་བསྲིང་ནས་གཏང་གལ་ཆེར་བཤད།    བྷེང་ལོར་གནམ་ཐང་ཉེ་འགྲམ་མགྲོན་ཁང་དུ་འབྱོར་སྐབས་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཆིབས་འཁོར་གྱི་མདུན་དུ་བཞུགས་མུས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་ནས་བཟུང་ཞིང་བསྐུ་མཉེ་བྱེད།    རིན་པོ་ཆེ་རྒས་པས་སྤྱན་ནས་ལྷུང་བའི་མཁུར་ཚོས་སྟེང་གི་གཞའ་ཚན་ཐིགས་པ་གཅིག་དང་རིན་པོ་ཆེ་ནང་དུ་ཕེབས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པའི་སྔ་རོལ་དབུགས་རིང་ཞིག་བླངས།    གོང་གི་དེ་དག་ནི་ངས་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་སྲིད།  ཁོང་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ངལ་གསོ་ཆེད་འཕྲེད་ཉལ་དུ་བཞུགས་སུ་བཅུག   །ཕྲན་ནས་ཁ་བཏགས་དང་རིན་པོ་ཆེ་མགྱོགས་མྱུར་སླར་ཡང་མཇལ་བའི་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ཐོན་མཇལ་ཞུ་སྐབས་ཕྲན་རང་གི་མིག་ནས་མིག་ཆུ་འགོག་མེད་དུ་བབས། 
རང་ལོ་ ༡༠ ཙམ་ཡང་མ་སོན་སྐབས་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་ས་ཁུལ་ནས་ཡིན་པའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་སློབ་མ་ཕུན་ཚོགས་དོན་གྲུབ་དང་ལྷན་དུ་མཐོ་སློབ་ཏུ་ཕྱིར་ལོག་གི་ལམ་བར་བདག་ལ་བསླབ་བྱ་གཞན་གཅིག་ཐོབ།   དེ་ཡི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱིར་ཐོན་ཐད་ནས་ང་བས་ཁོང་སེམས་སྡུག་ཆེ་བ་བྱུང་ཡོད་མོད།  ཁོང་གི་མིག་སྐམ་པོ་དང་བཀག་སྐྱིལ་དྭངས་ལེན་དག་གིས་ངའི་མིག་ཆུ་དེ་མ་ཉིད་དུ་བསྐམས་པར་བྱས།    དེ་ནི་བཙན་བྱོལ་དུ་སྤུན་མཆེད་གཞན་གཏན་ནས་མེད་ལ་རང་ཉིད་གཅིག་པུས་སམ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་ཨ་ཁུ་ཨ་ནེ་ཚོའི་ལྷན་དུ་ས་མཚམས་བརྒལ་ནས་ཡོང་བའི་ན་གཞོན་དཔའ་ངར་ཅན་གྱི་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སློབ་ཕྲུག་༡༢༠ ས་ནས་ཐོབ་པའི་བསླབ་བྱ་ཞིག་གོ   །ལམ་སང་ངས་ཁོང་ཚོའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ནང་མིར་བཅངས་པའི་དུང་སེམས་ཤེས་ཚོར་ཐུབ།   ང་ཚོའི་མཐོ་སློབ་ཆགས་སའི་མཱ་སོར་རྒྱ་ལམ་ཐོག་འགྲུལ་བསྐྱོད་བྱེད་སྐབས་མི་ཊར་འགའ་རེ་འགའ་རེའི་མཚམས་ན་ཕལ་ཆེར་མི་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཆེས་བཀྲག་མདངས་ཅན་གྱི་སོབ་ཀྱིས་བརྒྱངས་པའི་དོམ་གཟུགས་རྩེད་ཆས་ཐལ་བས་ཁེངས་པ་བཙོང་བ་མཐོང།   ཉིན་གཅིག་ངས་འགྲུལ་རོགས་སློབ་ཕྲུག་ཞིག་ལ་དེ་དག་སུས་ཉོ་གི་ཡོད་ན་ཞེས་ཧང་སང་སྟེ་དྲིས་པར།    རྒན་ལགས་ང་ཚོའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་ཞེས་དེ་མ་ཉིད་དུ་ལན་བྱས། 
ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་  ཏེ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དུ་བདེར་ཕེབས་རྗེས་ཀྱི་དུས་ཐུང་ཞིག་ལ་ཁོང་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཚན་སྙན་ཆེ་བའི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དགེ་བཤེས་དཔལ་ལྡན་གྲགས་པ་མཆོག་གཉིས་ལྷན་དུ་སྐུ་དཔར་སོགས་སྐུ་དཔར་རྙིང་པ་རྣམས་སྲ་སྦྱོར་ལས་བཟོས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བརྙན་པར་གཅིག་བདག་ལ་བསྐུར།    རིན་པོ་ཆེ་དཀར་མཛེས་མི་ཚན་དང་དགེ་བཤེས་དཔལ་ལྡན་གྲགས་པ་མཆོག་བྲག་མགོ་མི་ཚན་ཡིན་པ་ལས་ཁོང་གཉིས་ཀ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་ཏྲེ་ཧོར་ཁང་ཚན་ནས་རེད།   ཁོང་རྣམ་པས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་ཉེ་ཆར་མཐོ་སློབ་ཏུ་བསྐྱོན་པའི་སྐུ་དཔར་དག་ཀྱང་དེར་བཅུག་འདུག་པས་བདག་ལ་སླར་ཡང་མིག་ཆུ་འཁོར་རྐྱེན་བྱས།    རིན་པོ་ཆེ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་དུ་བདེ་པོའི་ངང་ཕེབས་འབྱོར་བྱུང་བར་ཕྲན་རང་ཤིན་ཏུ་ནས་དགའ་ཚོར་བསྐྱེད་མོད།    ཆེས་གཞི་རྩའམ་རྨང་གཞི་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་བདག་ལ་ཤིནཏུ་ནས་དཀའ་ཚེགས་ཅན་ཡིན་པ་ངོས་ལེན་མ་བྱེད་ཀ་མེད་དོ།   །ངའི་བསམ་པར་ག་ཏེ་ག་ཏེ་པཱ་ར་ག་ཏེ་པཱ་ར་སཾ་ག་ཏེ་བོདྷི་སྭཱཧཱ་ཡི་ལམ་ཐོག་ད་དུང་བགྲོད་རྒྱུའི་འདི་འདྲ་མང་བ་ལ་དྲན།  
འདི་ལྟར་དུས་འདས་ཤིང་ཕྲན་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་རྒྱུན་འབྲེལ་དུ་གནས།    ཁོང་རྣམ་པས་རིན་པོ་ཆེས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟིམས་ཤག་ཏུ་སྒོམ་བསྐྱོན་པར་དུས་ཚོད་མང་དུ་བཏང་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་།    མ་ཟད་ཁོང་གི་ཞབས་ལ་ཆུ་ཅུང་ཟད་བསགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྐབས་གཅིག་ལ་གཅིན་འདྲེན་སྦུབས་ཅན་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཅུང་ཟད་མཆིས།   རིམ་བཞིན་སྐུ་ཤ་ཡང་སྐམ་དུ་སོང་འདུག   །དེ་ལྟར་ནའང་ཁོང་ལས་ཆེས་གཞོན་པའི་སྐྱེ་བོ་རང་ག་བ་གཞན་གྱིས་ན་ཚའི་གནས་སྐབས་འདི་འདྲར་ངེས་པར་རག་ལས་ངེས་ཀྱི་སྨན་ཐོ་མང་པོ་དེ་དག་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ད་དུང་དགོས་མཁོར་མ་གྱུར།    དགུང་ལོ་ ༩༠ བརྒལ་ཞིང་སྙུང་གཞི་འདི་འདྲ་ཡོད་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་ནས་མངོན་གསལ་ཅན་གྱི་ཕྱི་གཟུགས་པོ་མི་བདེ་བ་ཙམ་ལས་ཞི་འཇམ་མངོན་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པར་གནང་།   བླ་སྨན་པ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ནས་ད་ཚོད་རིན་པོ་ཆེའི་ཐད་ཀྱི་ངའི་སེམས་ཚོར་རྣམས་ལེགས་པར་ཤེས་ཏེ་གལ་ཏེ་རིན་པོ་ཆེའི་མཐའ་མར་ལན་གཅིག་མཇལ་འདོད་ན་ངའི་ལོ་སར་ལ་མོན་གྷོར་འགྲོ་འཆར་དེ་སྔ་བསྣུར་བྱེད་ན་ལེགས་ཚུལ་དགོངས་འཆར་གསུངས། 
དེར་བརྟེན་བདག་མོན་གྷོ་འབྲས་སྤུངས་ཆོས་སྒར་  ༢༠༢༢  ཕྱི་ཟླ་    ཚེས་ ༢༨  ཉིན་འབྱོར།   དེའི་ཕྱི་ཉིན་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ལ་བཅར།      རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ནི་བདག་གིས་ཞི་བདེའི་སྣང་བས་ཡོངས་སུ་ཁེངས་པ་ཞིག་ལས་གཞན་འགྲེལ་བརྗོད་མི་ཐུབ།  དེ་ནི་ཟུར་གདོང་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་མཐའ་ནས་སྦག་སའི་ཆོས་གྲོགས་རྣམས་ཀྱི་བཞུགས་ཤག་གིས་བསྐོར་ལ།  སྟེང་ཐོག་ནས་ཁང་རྒྱབ་ཀྱི་ས་ཞིང་སྟོང་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་མཐོང་ཞིང་མེ་ཏོག་དང་བེ་ཏའི་ཤིང་སོགས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་སྤྲོས་མེད་ཡིན་ཀྱང་ཟླ་མེད་པའི་བྱིན་རླབས་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང་།  དེ་ཡང་བྷེང་ལོར་སྨན་བཅོས་མ་ཕེབས་བར་རིན་པོ་ཆེ་ཁང་ཐོག་དེར་འཛེགས་ཏེ་གཟུངས་སྔགས་བཟླས་ཤིང་བྱིའུ་དང་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཁ་ལག་སྦྱིན་དུ་ཕེབས།   ན་ཚ་འགོ་ཉེན་ལ་འཇིགས་ནས་ངས་བཞུགས་ཤག་ཕྱི་རོལ་སྒེའུ་ཁུང་ནས་རིན་པོ་ཆེར་གུས་ཕྱག་དང་མཇལ་དར་ཕུལ།   རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་བདག་ལ་སྣེ་ལེན་གནང་བ་མ་ཟད།      ཉིན་ལྟར་དཔེ་ཆ་སློབ་གཉེར་བྱ་ཡུལ་ཁང་མིག་གཅིག་ཀྱང་གནང་།     རྒན་ཟླ་བ་དངོས་སྒྲུབ་མཆོག་ནས་ཕྲན་ལ་ཇ་སོགས་བཟོ་གནང་ལ།   དགེ་བཤེས་ནམ་མཁའ་ལགས་ནས་ཕྲན་ལ་བློ་གསལ་གླིང་སྨན་ཁང་གི་མགྲོན་ཁང་ནང་བདག་གི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཁེངས་པ་ཞིག་གྲ་བསྒྲིགས་གནང་འདུག  
ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  ཉིན་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་ལགས་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་བྱིན་རླབས་བསྔོ་སྨོན་ཆེད་ཕྲན་རང་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ཏུ་མཇལ་ཁ་བཏང་གནང་།   རིན་པོ་ཆེ་ད་གཟོད་ཤིན་ཏུ་སྐམ་རིད་ཡིན་ནའང་བདག་ངོ་ཐག་ཆོད།   ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་སྐབས་ཀྱི་དུས་དང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གཟུགས་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ལ་བརྟེན་རིན་པོ་ཆེའི་མཐའ་མའི་ཐུགས་རེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་དང་དྲ་ཐོག་ནས་མཇལ་ཁ་གཅིག་འབྱུང་ན་སྙམ་པ་དེ་ཡིན་འདུག  །གཟའ་འཁོར་སྔོན་མར་དེ་ལྟར་སྐལ་བཟང་གི་མཇལ་ཁ་བྱུང་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་དགོངས་ཡོངས་སུ་ཚིམས་པ་ཁོང་རྣམ་པས་གསུངས།   ཆེས་རྩ་ཆེ་ཞིང་གལ་གནད་ཆེ་བའི་དྲ་ཐོག་མཇལ་ཁ་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་རིན་པོ་ཆེ་ནས་བློ་ཡི་འཕེན་པ་བཏང་བ་འདྲ་བའི་ཞལ་ལག་དང་གསོལ་སྨན་མི་བཞེས་རྒྱུ་དབུ་ཚུགས། 
ཕྱི་ཟླ་    ཚེས་    སྟེ་ལོ་སར་ཚེས་  སྔ་དྲོར་བདག་སླར་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་ཐོབ།   སྐབས་དེར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་བདག་གི་མགོ་བོ་ཕྱག་གིས་དམ་པོས་བཟུང་ཚེ་བདག་གིས་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་རང་བཞིན་བློ་ལ་ཤར་བའི་ངང་བདག་བློ་དྭངས་གསལ་དུ་གྱུར།  ཅུང་ལྷོད་གཏམ་ལྟ་བུར་རིན་པོ་ཆེར་ལོ་གསར་གུས་བཏུད་དང་འཚམས་དྲིར་བཅར་བའི་སྦྱིན་བདག་སྦག་སའི་གནས་བརྟན་ཅིག་དང་།    གམ་དུ་ཡོད་པའི་ཁྱིའུ་ཆུང་དེས་རྩ་ཆེན་ཞི་བདེའི་སྒོ་ར་དེའི་ནང་བདག་ཕྱི་མི་ཡིན་པ་ཚོར་ནས་བདག་གཅིག་པུར་ཡོང་ཐེངས་རེར་དེ་འདྲོག་ཅིང་རྩོལ་ཤུགས་ཆེན་པོས་བདག་ལ་ཟུག་པར་བྱས།   ཁྱི་དེས་བདག་ཐབ་ཚང་དུ་སྡོད་སྐབས་དྲི་སྣོམ་ཚེ་བདག་སྣང་མེད་ལྟ་བུ་དང་ཁུ་སིམ་སྡོད།འོན་ཀྱང་རྗེས་ཐོགས་ཕྱི་ཉིན་རྣམས་སུ་བདག་གཅིག་པུ་སྒོ་རྭ་བརྒལ་ནས་ཡོང་སྐབས་སླར་ཡང་ཟུག་འགོ་བཙུགས།    བདག་རང་ཉིད་བགད་ཅིང་ཁྱི་འདིས་ཀྱང་ཕྱི་མི་ངོ་ཐག་ཆོད་པའི་ཤེས་རབ་རྣོན་པོ་སྟོན་པར་བྱས་སྙམ།  
ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  ཉིན་ངས་རིན་པོ་ཆེ་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་ལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པར་བརྟེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱིས་སྲོག་རླུང་ལྕགས་མདོང་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པར་མཐོང་།   བློ་གསལ་གླིང་སྨན་ཁང་གི་བཅའ་སྡོད་སྨན་པས་སྲོང་རླུང་ལྕགས་མདོང་འདྲ་མིན་སྦྱོར་ཐབས་བྱས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་སྲོང་རླུང་གནས་ཚད་ལ་ཁྱད་པར་ཅང་མ་འགྲོ་བར་ཉིན་འདི་འདས།   སྨན་པས་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ལ་འགོག་ཏུ་མེད་པའི་འབྱུང་བ་དག་ལ་དྭངས་ལེན་བྱ་དགོས་གལ་གསུངས།    དེའི་དགོང་དྲོར་བདག་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ནས་སྙིང་ཆེས་ལྕི་བོའི་ངང་ཉེ་འཁྲིས་རང་དུ་ཡོད་པའི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་སོགས་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གི་སྲུང་མ་ཁང་དུ་སོང་སྟེ་སླད་མའི་འབྱུང་འགྱུར་ཇི་ལྟར་ཡང་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་དག་གིས་རིན་པོ་ཆེར་གཏན་གྱི་མདུན་མ་བསྒྲུབས་པའི་སྡོང་གྲོགས་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ཁོང་གིས་བདག་ལ་སྩལ་བའི་ཁ་བཏགས་གཅིག་ཕུལ།

ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  སྔ་དྲོར་བདག་བློ་གསལ་གླིང་སྨན་ཁང་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ཤག་ཏུ་བསྐྱོད་པའི་ལམ་ཁར་བདག་གིས་རྒྱབ་ཏུ་སྲོག་རླུང་ལྕགས་མདོང་ཡོད་པའི་རླངས་འཁོར་ཆུང་ངུ་ཞིག་འགྲོ་བར་མཐོང་ཚེ་ངས་ཅི་ཞིག་མཚོན་པར་བསམ་ཞིང་། རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ཏུ་མགྱོགས་མྱུར་སླེབས་ཆེད་ངའི་གོམ་སྟབས་མགྱོགས་སུ་བཏང་བས་ངའི་སྙིང་ལྷག་པར་གཡུགས་རྒྱུག་བྱས།   ལམ་ཁར་དགེ་བཤེས་ནམ་མཁའ་ལགས་མཇལ་བས་ཁོང་གི་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་ངའི་དྭོགས་གནས་བདེན་པར་གཙང་ཐག་བཅད།    ༢༠༢༢ ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  ཞོགས་པ་སྔ་པོ་སྟེ་བདག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོག་མར་མཇལ་ནས་ཟླ་བ་ལྔ་ཏག་ཏག་ལ་ཁོང་ནས་མི་རྟག་པ་ཆེས་གཞི་རྩའི་རང་བཞིན་དུ་སྟོན་ཕྱིར་སྐུ་ཚེ་འཕེན་པ་བཏང་བར་མཛད།   རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་མཐའ་མཇུག་བར་རང་ལས་གཞན་གཅེས་པར་འཛིན་པ་གནང་།   ལོ་སར་རྗེས་ཀྱི་ཉིན་གསུམ་ནི་དགེ་འདུན་པ་ཚོར་ཆེས་སྤྲོ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་གུང་སེང་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དུས་དེ་འདའ་རྗེས་སུ་ཞིང་གཤེགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞེས་བདག་གིས་དེ་ལྟར་ཐོས་སོ།  
ཉིན་ལྷག་འཕྲོ་རྣམས་སུ་སེམས་པ་ལང་ལིང་ཆེས་མི་གསལ་ངང་འདས།   རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ཀྱི་ཁོང་རྣམ་པའི་མི་ཚེའི་ནང་གི་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཀྱི་གཤིས་སྤྱོད་ཀྱི་བརྒྱུད་བདག་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་བསླབ་བྱ་འཕར་མ་གཅིག་སྦྱིན།   ཁོང་རྣམ་པ་འགའ་རེས་ཞལ་འདོན་གནང་སྟེ་མཚན་འདས་པར་བྱས།    མིག་སོགས་ཡིད་སྐྱོའི་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་ཁེངས་མོད།  ཁོང་རྣམ་པས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཞི་བའི་བཏང་སྙོམ་ངང་ནས་ཚད་མ་རྣམའགྲེལ། དབུ་མ་འཇུག་པ།    མངོན་རྟོགས་རྒྱན་སོགས་བར་མ་ཆད་ངང་གཞུང་ཆེན་རྩ་བ་སྐྱོར་བཟླའི་ཆེད་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་མཛེས་ཤིང་ཆེས་བཀྲ་ལ་འོད་ཆེམ་ཆེམ་གྱི་བསྟར་ཕྲེང་སྒྲིག་པའི་གློག་མཆོད་རྣམས་སྒྲིག་ཤོམ་སོགས་ཀྱི་གྲ་སྒྲིག་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན། 
གྲྭ་ཚང་ཁང་ཚན་མི་ཚན་ཁག་ཏུ་དེ་བས་ཆེས་འདུ་ཚོགས་ཆེ་བའི་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ཆེད་བསྙེན་བཀུར་དང་སྦྲགས་གཞུང་ཆེན་འདི་དག་གི་རྩ་བ་སྐྱོར་སྦྱོང་གནང་།     ཁོང་དཔལ་ལྡན་སྨད་རྒྱུད་གྲྭ་ཚང་གི་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་མཁན་ཟུར་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་གུས་བཀུར་ཆེ་མཐོང་མཚོན་བྱེད་མགྱོགས་མྱུར་རྒྱུད་སྨད་དགེ་འདུན་ཚོགས་ཁག་གཅིག་དཔལ་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་བླ་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་ཡི་དམ་གཙོ་བོ་གསུམ་སྟེ་གསང་བདེ་འཇིགས་གསུམ་གྱི་བདག་འཇུག་སྨོན་ལམ་སོགས་གནང་བར་ཕེབས་ཀྱིན་ཡོད་འདུག   །རིན་པོ་ཆེར་སྔགས་བརྗོད་འོས་ཤིང་དཔེ་ཟླ་བྲལ་བའི་སྐུ་ཚེ་ལ་གུས་བཀུར་རྗེས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་མཉམ་ཞུགས་པ་ཁྲོད་བདག་ནི་དགེ་འདུན་དང་བོད་པ་མིན་ཞིང་བུད་མེད་གཅིག་པུ་བ་དེ་ཡིན་འདུག་ན།    བདག་ནས་གུས་བརྩི་ཆེན་པོས་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་ལ་རྗེས་དྲན་མཛད་སྒོ་དེ་དག་ལ་བདག་ཅུང་ཟད་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ན་འགྲིག་མིན་ཞུས།    བདག་གིས་བརྗེད་ཐབས་བྲལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཞིག་སྟེ་ཁོང་རྣམ་པས་ཆེས་དགའ་ཉེའི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པའི་མཐའ་མའི་ཆོ་ག་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དགའ་བསུ་དང་བཅས་བདག་མཉམ་ཞུགས་འཐུས་པ་གནང་བ་དེའོ།   །བོད་མི་གཙོས་མི་མང་ཆེ་བ་ལྟར་ངས་དེ་སྔོན་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་དེ་འདྲ་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་ཉེ་འཁྲིས་ནས་དངོས་སུ་མཇལ་མ་མྱོང་བས་གོ་སྐབས་དེ་བདག་ལ་ཉམས་མྱོང་དང་བསླབ་བྱ་འཕར་མ་གཞན་ཞིག་ཏུ་གྱུར།  ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  གྱི་དགོང་དྲོར་ངའི་པ་ལགས་སྨན་ཁང་གི་ཛ་དྲག་ལྟ་སྐྱོང་ཁང་ནང་དུ་འཇུག་ཉལ་བགྱིས་པའི་གནས་ཚུལ་འབྱོར་བས།    དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་དང་རྒན་འཇམ་དཔལ་གཉིས་ཀས་ནན་སྐུལ་གྱིས་བདག་ངེས་པར་ནང་དུ་ཕྱིར་སློག་སྟེ་ཕ་མའི་རོགས་པར་ཉེ་འཁྲིས་སྡོད་དགོས་པ་དང་།    རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཕ་མའི་ཞབས་འདེབས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་མཆོག་ཡིན་པར་གསུངས་པས་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནང་བ་ཐུགས་འདོད་ཡོད་རེད་ཅེས་གསུངས།   དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ནས་འདི་ལྟར་ཨ་མ་ཞིག་གིས་ནང་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཤོག་ཅེས་གཏན་ནས་མི་གསུང་ནའང་སྐབས་འདིར་ཁྱེད་ནང་དུ་ཡོད་ན་ཨ་མ་ལ་སེམས་གསོ་བློ་བདེར་ཆེས་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅེས་བརྗེད་དུ་མེད་པའི་བཀའ་མོལ་ཞིག་གསུངས།  དེར་བརྟེན་ངས་ཕྱི་ཉིན་སྔ་དྲོར་ལྡི་ལི་གནམ་གྲུར་བསྐྱོད་རྒྱུའི་འཛིན་བྱང་ལག་འཁྱེར་བཏང་།    སང་ཞོགས་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་རྫོགས་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་འགོ་འཛུགས་སར་གུས་བཏུད་དང་བསྙེན་བཀུར་མཆོད་འབུལ་ཅུང་ཟད་བྱས་རྗེས་དགེ་བཤེས་རྒྱལ་བསྟན་བཟང་པོ་ལགས་ནས་སྐྱེལ་མ་དང་།  རྒན་འཇམ་དཔལ་འཕྲིན་ལས་ལགས་ཧུབ་ལི་གནམ་ཐང་བར་དུ་བདག་གི་རོགས་པར་ཕེབས། 
དེའི་ཕྱི་ཉིན་ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་  ཉིན་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ནས་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གཏང་ཡུལ་བར་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེར་སྦྲེང་གིས་བསུས་ཤིང་། སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་གྱི་ཆོ་ག་ཟབ་རྒྱས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་གུས་བརྩི་ཆེ་མཐོང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ངང་ནས་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་མཛད།      གནས་དེ་རྗེས་སོར་མཆོད་གློག་སྒྲོན་མེས་བརྒྱན་ཅིང་ཆེས་གསལ་བར་བྱས་ལ།   ཕྱི་ཉིན་རྣམས་སུ་དེར་དགོངས་རྫོགས་སྨོན་ལམ་ཞལ་འདོན་གནང་།    ང་ལྡི་ལི་སྨན་ཁང་དུ་པ་ལགས་དང་མཉམ་དུ་སྡོད་ཁར་བདག་དེ་དག་གི་བརྙན་ཐུང་དང་དཔར་སོགས་འབྱོར་བས་ཕྲན་རང་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་མོན་གྷོ་རུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་ཚོར།     ཕྲན་རང་ནས་ཆེས་སྦས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དང་མི་རྟག་པའི་ཐོག་ལའང་བསམ་བློ་འཁོར།

ཕྱི་ཟླ་  ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་རྫོགས་སྨོན་ལམ་ཞལ་འདོན་མཐའ་མ་སྟེ་དེ་ནི་བདག་ལ་མཐའ་མའི་བསླབ་བྱར་གྱུར།    དེ་སྔོན་ང་སིང་ག་པུར་དུ་ལྷ་ཁང་ཞིག་གི་ནང་དོ་བརྟན་ཆེན་པོས་དྭངས་གསལ་ཤེལ་བུམ་ནང་དུ་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པའི་ཚོན་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་མཇལ་དུས་ཚིག་ཏུ་མ་བརྗོད་ཀྱང་མ་རབས་བསམ་པས་བདག་གི་བློ་ངོ་ལ་གཟུགས་ཕུང་ཞིག་ཇི་ལྟར་སྐྱོན་གྱིས་མ་བསླད་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཕྲེང་རྡོག་ལྟ་བུ་ཞིག་མཇལ་རྒྱུ་ག་ལ་ཡོད་སྲིད་སྙམ།     རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ་སར་ནས་དཀར་ལ་ཟླུམ་རིལ་གྱི་མ་ཎི་རིལ་བུ་ལྟ་བུའི་རིང་བསྲེལ་ཆེས་མང་པོ་དང་།    དེ་འདྲའི་ཆེས་འབེལ་པོའི་རང་བཞིན་དང་རིན་པོ་ཆེའི་གཟིམས་ཤག་ཏུའང་ཡོད་པ་ལགས་ན་ངས་འདི་འདྲ་གཏན་གཏན་ཡོང་སྲིད་པར་ངོས་ལེན་ཞུས་དགོས་པར་གྱུར།  གང་ལགས་ཤེ་ན་རིན་པོ་ཆེ་ངས་དངོས་སུ་མཇལ་མྱོང་བ་དང་། མ་ཟད་རིན་པོ་ཆེའི་རིང་བསྲེལ་དངོས་སུ་མཇལ་བས་སོ།    བདག་གི་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་བགྲེས་ཤོས་དགེ་བཤེས་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་མཆོག་ལ་རྩོམ་འདི་འབྲི་ཆོག་པའི་གནང་བ་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་ངས་འདི་ལྟར་གནང་བ་ཞུ་མི་དགོས་པར་གང་འདོད་འབྲི་ན་ཆོག་ཅེས་གསུངས།  སྦག་སའི་དུས་སྐབས་ནས་ཡིན་པའི་འདི་འདྲའི་རྗེ་བཙུན་བླ་མ་གཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་དམ་ཉེ་འཁྲིས་ནས་གཤིབ་རྒྱུའི་སྐལ་བཟང་མ་བྱུང་བའི་བོད་པ་དང་།  བོད་པ་མིན་པའི་མི་གཞན་དག་གིས་བདག་གི་བརྗེད་དུ་མེད་པའི་སྐལ་བཟང་གི་ཉམས་མྱོང་དེ་ཚོ་བཀླགས་ནས་སྙེ་སྒྲུག་རྒྱག་པ་ལྟར་གྱི་བློ་བསྐྱེད་འགའ་ཡོང་རེའི་ཀུན་སློང་གིས་བྲིས་པ་ཡིན།   བདག་གི་ཉམས་མྱོང་ཐོག་ནས་བཤད་ན་བོད་པ་ཚོས་རྒྱུན་འཛིན་བྱས་པའི་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནས་བར་མ་ཆད་གྱི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པའི་ནཱ་ལནྡཱའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁོ་ནའི་ཁྲོད་དུ་ད་དུང་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དག་བཞུགས་པར་སྣང་།   ཁོང་རྣམ་པ་ལྷོ་ཕྱོགས་གདན་ས་ཆོས་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ཁུ་སིམ་བུར་བཞུགས་ཡོད་པས་མོན་གྷོ་དང་བྷེལ་ཀོབ་སོགས་བོད་པའི་གཞིས་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིིན་ཡོང་བར་ཤིན་ཏུ་ནས་རྩ་ཆེན་ཡིན་ནོ།    །ཁོང་རྣམ་པའི་ཁྲོད་ནས་གཅིག་ཙམ་མཇལ་བས་དེ་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་འཛིན་ཞེས་པའི་མིང་དོན་ལ་ཚོར་བ་དང་གོ་རྟོགས་སྦྱིན་པར་བྱས།    དེ་འདྲའི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཞིག་མཇལ་ཏེ་འབྲེལ་གཏུགས་མཉམ་གཤིབ་ཀྱི་གོ་སྐབས་ནི་དོ་ཟླ་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་འདྲའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཚེ་གཏན་ནས་མ་ཤོར་བར་གྱིས་ཤིག་ཚང་མར་ནན་སྐུལ་ཞུའོ།། 
རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་ཁོ་ནའི་ཡིན་པ་དང་།   རྒྱུད་སྨད་མཁན་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་མགོན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་མཐའ་མཇུག་ཏུ་བདག་གི་དུས་ཐུང་ཡང་དོན་སྙིང་ཆེ་བའི་ཁོང་དང་མཇལ་འཕྲད་ལས་བདག་ལ་ཇི་བྱུང་རྣམས་ཆ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་ནོར་ཉེས་ཤོར་བའམ་ཚིག་གིས་བརྗོད་མ་ཐུབ་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དགོངས་སེལ་ཞུ།  དགེ་གསོག་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་དང་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་པར་བདག་གིས་བསྔོ་ལ།  མ་ཟད་བདག་ཀྱང་ཚེ་འདིའི་དགེ་ཕྲུག་དང་ཞབས་ཕྱི་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་ཚེ་རབས་རྗེས་མ་རྣམས་སུ་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་རབ་བྱུང་དགེ་ཕྲུག་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་།   བདག་གི་སྐྱོན་ཞན་ཆ་རྣམས་ལ་དགོངས་སེལ་སྟེང་ཁོང་གིས་དངོས་ཤུགས་ཅི་རུང་དུ་གཏོང་ཕོད་ཆེན་པོས་གནང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བསླབ་བྱ་རྣམས་ཆ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལས་མ་བྱུང་ནའང་ཉམས་ལེན་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པའི་ཤེས་རབ་དང་སྤོབས་པ་གནང་བར་མཛོད།  མཐར་དོན་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ཡུན་དུ་བརྟན་ཅིང་ཆོས་དོན་གཉེར་ཅན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དང་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་ཤོག་ཅིག།    །། མཇུག་བྱང་། ༢༠༢༢  ཕྱི་ཟླ་    ཚེས་ ༡༦  ཆུ་སྟག་ལོ་གཟའ་ཟླ་བ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པའི་དུས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིན་ལྡི་ལིར་མཇུག་རྫོགས་པར་བྲིས།།   སརྦ་མངྒ་ལཾ།།      བོད་སྒྱུར་བ།  བློ་གླིང་རྒྱལ་རོང་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་འགྲུབ།
Screen Shot 2022-04-22 at 11.09.40 AM

Live Webcasts: His Holiness the Dalai Lama to Confer Teaching in Leh, Ladakh

His Holiness the Dalai Lama will give three days of teachings at Shewatsel Teaching Ground in Leh, Ladakh, India on July 28-30, 2022. On July 28th and 29th His Holiness will teach on Chapter 9 of Shantideva’s A Guide to the Bodhisattva’s Way of Life. On July 30th His Holiness will confer the Avalokiteshvara Empowerment followed by a short Long Life Prayer to His Holiness offered by the Ladakh Buddhist Association and the Ladakh Gonpa Association. Viewers are requested to please follow their local social distancing rules while viewing the live webcast. Webcasts also available in TibetanChineseVietnameseHindiKoreanJapaneseSpanishFrenchGermanRussianItalianPortugueseNepaliLadakhi and Mongolian.

All times Indian Standard Time (IST=GMT+5:30)

Times:
July 28th: 8:00am – 9:30am IST
July 29th: 8:00am – 9:30am IST
July 30th: 8:00am – 9:30am IST

For times in your area 8:00am IST on July 28th in Dharamsala, India is the same as 3:30am BST on July 28th in London, UK; and 7:30pm PDT on July 27th in Los Angeles, California, USA. Other times can be found using Time Zone Converter (http://www.timeanddate.com/worldclock/converter.html

Shantideva’s “A Guide to the Bodhisattva’s Way of Life” downloads:
EnglishTibetanChineseHindiVietnameseRussianJapanese (Ch.1-8)FrenchSpanish

Shantideva’s “A Guide to the Bodhisattva’s Way of Life” Chapter 9 only downloads:
EnglishItalianJapanese

Screen Shot 2022-06-30 at 3.01.09 PM

Radio Free Asia Tibetan cover story on Tibet House ‘s Nalanda Course Programmes

ལྡི་ལི་བོད་ཁང་གིས་ངོས་ནས་ཡུལ་གྲུ་བརྒྱད་ཅུ་ལྷག་ནས་བསླེབས་པའི་དོན་གཉེར་ཅན་ཉིས་སྟོང་ལྷག་ཙམ་ཞིག་ལ་དཔལ་ན་ལནྡྲའི་རབ་འབྱམས་པའི་སློབ་དཔོན་གྱི་ལས་གཞི་མཇུག་སྒྲིལ་བ།

285986381_7465857160122738_6583151453921528031_n

Completion of Nalanda Masters Course after five years

After Five years and 450 sessions, Tibet House concluded the first Nalanda Masters Course on 2nd June 2022.

Ven. Geshe Dorji Damdul expressed his great joy at the consistency shown by all the students in attending classes despite all the difficulties due to the pandemic.
Geshe la said, “It is amazing how you sustain your studies and I really congratulate you. Read more and reflect on your studies and you transition from wisdom derived from learning to the wisdom derived from reflection. And pray to be connected to the Dharma in your next life.”
Finally what we should do in our life is summarised in Lama Tsongkhapa’s text, Noble Pursuit: Revealing One’s Personal Realisations, ‘At the outset, I pursued vast learning. In the middle, all scriptures resounded to me as pith instructions. In the end, I practised day and night. And I dedicated all my virtues towards proliferating the Dharma.’
Registration for the second batch of Nalanda Masters Course (NMC2) will open on 6th July 22 and teachings will begin on 2nd Oct 22. Please visit https://tibethouse.in/nmc for details about NMC2.

Screen Shot 2022-05-12 at 11.32.36 AM

Shashi Tharoor endorses Bharat Ratna for His Holiness the Dalai Lama initiative by the people of India

Dr. Shashi Tharoor, an Indian former International diplomat, member of parliament and writer, endorses Bharat Ratna for His Holiness the Great 14th Dalai Lama of Tibet. A campaign initiated by people of India. 

Watch Shashi Tharoor speak about why His Holiness the 14th, Tenzin Gyatso be conferred the Bharat Ratna. Source: Youtube Bharat Ratna for Dalai Lama
Screen Shot 2022-04-22 at 11.09.40 AM

His Holiness the Dalai Lama’s Message for Earth Day 2022

Source: www.dalailama.com

On Earth Day 2022, let us remember that everybody wants to live a happy life. Not only human beings, but animals, birds and insects too. All of us should be concerned about our collective existence. As human beings our marvellous brains provide us with remarkable opportunities to do good, but if we look at how the world is today, we should be able to do better. We need a more holistic education, an education that incorporates inner values, such as a compassionate concern for others’ well-being.

Our world is heavily interdependent. New challenges, like the climate crisis that affect us all, as well as our participation in the global economy, mean that we must take the whole of humanity into account. We have to put the global interest first.

We need to take urgent steps to reduce our reliance on fossil fuels and to adopt renewable sources of energy such as those that rely on the wind and the power of the sun. We must pay attention to deforestation and protect the environment better. We have to plant and care for more trees. In my own life I have witnessed the decline in snowfall, first in Tibet and later in Dharamsala. Indeed, some scientists have told me that there is a risk of places like Tibet eventually becoming deserts. That is why I am committed to speaking out for the protection of Tibet’s fragile environment.

Our life is based on hope, a desire for things to turn out well. Hope is concerned with the future. Although nothing about the future can be guaranteed, we remain hopeful, which is much better than being pessimistic. Even as global warming increases in intensity, many young people in particular are working together to find and share solutions. They are our hope.

Nowadays, when we face serious problems as a result of the climate crisis, we have to help each other by setting a timetable for change. As human beings, living on this one planet, we must make an effort to live happily together. The threat of climate change is not limited by national boundaries—it affects us all. We must work to protect nature and the planet, which is our only home.

His Holiness the Dalai Lama

22 April 2022

277676209_7200165853358538_1776283753285449494_n

Workshop Dealing with Corona

Dealing with Corona, hosted by Tibet House Delhi in Collaboration with Disha India Society on 6th April 2022.About DISHA (NGO): Inspired by Mahatma Gandhi’s ideology of serving the unprivileged, Disha is a voluntary organization working for the socio-economic development of urban and rural communities by working on education, health, employment, human rights, and advocacy, peace, and women’s empowerment. Disha works with civil societies and corporate to find lasting solutions to such problems at the individual and community level. Since 1992, Disha’s initiatives have helped the people of sixteen slum clusters of Delhi and 100 villages in Bihar and U.P. on the path of self-reliance, dignity, justice, and empowerment.